Κώστας Μποτόπουλος
ΤΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ
Απόσπασμα
Η μακράν πιο διδακτική –ασχέτως του ότι δεν φαίνεται να έχουμε πάρει το μάθημα– εξέλιξη και συγχρόνως περιπέτεια της Μεταπολίτευσης ήταν η κρίση χρέους και, συγχρόνως, ολόκληρου του Κράτους και των θεσμών του κατά την περίοδο 2009-2019. Δεν πρόκειται, ασφαλώς, για την πρώτη τέτοια κρίση στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας –συγκρίσιμες είναι οι χρεοκοπίες του 1843, επί Όθωνος, του 1893, επί Χαριλάου Τρικούπη, του 1932, επί Ελευθερίου Βενιζέλου– ούτε μπορεί να χρεωθεί σε μία μόνο κυβέρνηση ή ομάδα εξουσίας: είδαμε ότι οι δημοσιονομικές παρεκβάσεις αποτελούν σχεδόν μόνιμο χαρακτηριστικό της Μεταπολίτευσης αλλά και ότι η τελευταία, πριν από το «σκάσιμο» της κρίσης, παρέκβαση από την κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή ήταν καθοριστική.
Έχει, ωστόσο, η «μνημονιακή κρίση» τρία ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Πρώτον, τη «βλέπαμε να έρχεται»: τα στοιχεία ήταν γνωστά και στους οικονομικούς κύκλους και στον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, που τα μοιράστηκε με τους πολιτικούς αρχηγούς, και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή – άλλο αν η «Επιτροπή Μπαρόζο», λόγω ιδεολογικής συγγένειας με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, «σφύριζε αδιάφορα». Δεύτερον, επιταχύνθηκε και «κλείδωσε» αμέσως μετά την καλύτερη, από πλευράς ανάπτυξης αλλά και ψυχολογίας, οικονομική περίοδο της Μεταπολίτευσης, την περίοδο 1994-2004. Και τρίτον, πραγματοποιήθηκε εντός Ευρωζώνης και παρά την «προστασία» της ελληνικής οικονομίας από το μεγάλο πολιτικό και νομισματικό υπερσύνολο στο οποίο ανήκε. Και τα τρία στοιχεία αναδεικνύουν και μεγεθύνουν την ευθύνη ολόκληρου του πολιτικού συστήματος, καθιστώντας ακόμη πιο μελαγχολική την αδυναμία υπέρβασης.
Έστω και αναδρομικά, για ιστορικούς αλλά και ηθικούς λόγους, έχει πιστεύω αξία να θυμηθούμε τη σωρεία των λαθών, παραλείψεων και αστοχιών, εσωτερικών και εξωτερικών. Ας μην το ξεχνάμε και ας μην το ξεχάσουμε: για τη μεγαλύτερη κρίση της Μεταπολίτευσης και τη μεγαλύτερη δοκιμασία τής ελληνικής κοινωνίας ευθύνεται το ελληνικό πολιτικό σύστημα, αλλά την επιδείνωσαν οι χειρισμοί των «σωτήρων» μας.
ΤΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ – ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το εκκρεμές της Μεταπολίτευσης…
Μια μακρά, δαιδαλώδης και συναρπαστική πορεία.
Που αποκαλύπτει μια χώρα Ιανό, με τα δύο πρόσωπα και τις εγγενείς αντιφάσεις της – αλλά και Ίκαρο, με τα φτερά και τη σκληρή μοίρα της.
Η Μεταπολίτευση ως ιστορικό αφήγημα: πενήντα χρόνια προσπαθειών, εξελίξεων, κατακτήσεων και οπισθοχωρήσεων.
Ως εφαλτήριο για στοχασμό: ποιοι είμαστε ως πολιτικό σύστημα και ως λαός, ποιοι μάς κυβέρνησαν και πώς έδρασαν, τι μάθαμε και τι μάς τύφλωσε.
Ως συλλογική δοκιμασία: από πού ξεκινήσαμε το 1974 και πού έχουμε φτάσει σήμερα, τι έχουμε μπροστά μας και τι οφείλουμε στους εαυτούς μας και στο σύνολο.
Μια συνομιλία με αναγνώστες-πολίτες, με βάση τα γεγονότα και πυξίδα τις αξίες μιας Δημοκρατίας που κατακτήθηκε, αλλά δεν είναι ποτέ δεδομένη.