Παράφραση στο ποίημα του Brendan Behan*
Είμαι Άγγλος (άσπρος) νιος και τυχερός
Είμ’ (άσπρος) νιος και τυχερός
θέλω τον βασιλιά
κι ας ακριβαίνουν τον καπνό,
φτάνει που με ρωτάν.
Την γριά (κου κλουξ κλαν) την αγαπώ
από δύση σ’ ανατολή,
απ’ τον Ιορδάνη ποταμό
ως του Άτλα την ακτή.
Την γριά (κου κλουξ κλαν) όπου κι αν βρεθώ
την έχω στην καρδιά,
μόνο αυτούς τους νέγρους
να έδιωχνα έξω με μια κλωτσιά.
Μετάφραση: Βασίλης Ρώτας – Βούλα Δαμιανάκου
* Ο Μπρένταν Μπίαν (1923 – 1964), ποιητής, μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους Ιρλανδούς θεατρικούς συγγραφείς, με ιδιαίτερη θέση ανάμεσα σ’ εκείνους που στα έργα τους ακολουθούσαν τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στη χώρα τους.
Άνθρωπος γεμάτος ένταση και ορμή, με ασυμβίβαστη ιδιοσυγκρασία, με μια μόνιμα στραβομουτσουνιασμένη έκφραση κι ένα μπουκάλι στο χέρι (που άλλωστε τον πέθανε στην ηλικία των 41), συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα του ιρλανδικού λαού κατά των Βρετανών, με συνέπεια να συλληφθεί και να καταδικαστεί σε φυλάκιση 9 ετών. Όπως είναι γνωστό οι Βρετανοί αποχώρησαν το 1922, ύστερα από 700 χρόνια, ξεχνώντας να παραδώσουν το [πλουσιότερο] 1/6 της χώρας στα βόρεια, με αποτέλεσμα τη συνέχιση του αγώνα των Ιρλανδών.
Το ένθερμο επαναστατικό του θέατρο συνδυάζεται εδώ ιδανικά με την αποστασιοποιημένη μπρεχτική θάμπωση, τον ρεαλιστικό λυρισμό, την καμπαρέ αισθητική, μια εξπρεσιονιστική σωματικότητα. Στη μικρή σκηνή δεν υπάρχει κέντρο και απόκεντρο – σε κάθε της σημείο μπορεί να κορυφώνονται τα μικροδράματα των χαρακτήρων. Το κείμενο ανθίζει και διανθίζεται με τα τραγούδια, που ερμηνεύονται από τους ηθοποιούς πολυφωνικά, a capella ή με τη συνοδεία οργάνων, τα οποία παίζουν οι ίδιοι επί σκηνής. Ένα τραγούδι μπορεί να ταιριάξει παντού, να συνεχίσει μετά την τελευταία λέξη μιας φράσης, να ξεκινήσει την πρώτη της επόμενης, να συνοψίσει την ιστορία ή να της δώσει μια νέα εικόνα.
“Στις αυτοβιογραφικές του νουβέλες «Στο σωφρονιστήριο» (1958) και «Εξομολόγηση ενός Ιρλανδού επαναστάτη» που δημοσιεύτηκε το 1965, ένα χρόνο μετά το θάνατό του, ο Μπίαν περιέγραψε τη συμμετοχή του στην παράνομη δράση των Ιρλανδών επαναστατών κατά τη δεκαετία του 1930 και την ιδιαίτερη σκληρότητα των αγγλικών στρατευμάτων απέναντι στο λαό της Ιρλανδίας. Στα έργα του περιγράφει ακόμη με ιδιαίτερο ρεαλισμό τη ζωή στις αγγλικές φυλακές, όπου έζησε περίπου εννέα χρόνια καταδικασμένος για τη συμμετοχή του στο απελευθερωτικό κίνημα.”