Die Erschaffung Adams
I. Adam
Für ihn ist noch nichts geschehen:
er befindet sich in einer Landschaft
die nicht existiert,
in den inneren Wänden
eines Eis, das gesprungen ist
vollkommen und leblos
wie eine Odaliske
die ihren Nachmittag träge verbringt
zwischen Tee und Opium,
oder wie eine Marionette
mit abgeschnittenen Fäden.
Er ist das Warten
ohne Hingabe,
die Zeit die geteilt wurde
in den zwei Hohlräumen einer Sanduhr,
die Öffnung dazwischen
zwischen dem Bereits und dem Noch Nicht.
Ein geneigtes Alpha, das ruht,
mit seinem rechten Schenkel
gebeugt:
der erste Buchstabe vor der Bedeutung,
vor seinem Lesen.
Und alles wäre tot
innerhalb der Vollkommenheit
seiner Glieder, wie ein wohlgeformtes Instrument
das der Musiker
irgendwo vergessen hat.
Alles wäre geschehen
bereits oder doch noch nicht,
und die Landschaft bliebe
reglos in ihrer grünen und blauen
Anonymität; nicht die Toskana,
sondern die unförmige
Idee der Toskana,
noch Adam,
sondern sein Entwurf,
der flackerte
im Inneren des Geistes, der ihm die Hand entgegenstreckt,
mit ausgestrecktem Zeigefinger, sich ihm annähernd,
durch die unsichtbaren Membranen
tausender Distanzen,
zwischen Finger
und Finger auf der Suche
nach dem Blitz des Kontaktes
der den geneigten
Zeigefinger gerade machen würde
wie eine Antenne eines Radiosenders
inmitten der Wellen-
dort, wo sich die Sprachen
Babels vermischen,
und die Planeten rotieren
oder kollabieren, dort, wo es regnet
mit dem Weinen der Neugeborenen.
Denn Fleisch wird geboren
aus der Verdichtung
des Fleisches.
Feuer erwecken
die Organe
in der Lust und dem Verfall
des Werdens.
II. Gott
Gott schämt sich.
Es ist nicht die Natur in ihrer ewigen Nacktheit
sondern ein Moment, verdrängt aus der Welt,
der sich immer weiter entfernt,
sich in den Wolken verbirgt,
mal körperlose Stimme,
mal undenkbare Flamme.
Und diese Scham
ist notwendig: ohne sie,
ohne die Drei,
die als Unterschied gefasst wird
zwischen zwei Nacktheiten
(die zweite blickt bereits Adam fasziniert an),
gäbe es nicht einmal die Grundlage für die Zwei,
sondern nur die Eins und nochmal die Eins,
das Gleiche und das Gleiche ohne Vermittlung,
ohne Verlangen nach jenem kleinen Element
das neben dem großen Alpha steht
ungeklärt.
Doch in den Falten des Stoffes
der ihn in der Ferne verbirgt
zwischen den Distanzen
spiegeln sich andere Falten
und die idealisierte Wolke
die er als Gewand trägt,
ist nur ein Echo des Blutes
auf dem Seziertisch.
Hoch oben auf den Gerüsten, wo er müht,
bringt Michelangelo in den Himmel
die Kunde der Wahrheit der Seziersäle,
dort, wo ihm, als Gott nicht hinsah,
eine neue Schönheit gelehrt wurde.
III. Das Land
Dieser Wald aus Fleisch
den, zwei Finger verbergen!
Die Hüften, die Brüste, die Schenkel und die Ellbogen,
die Schulterblätter und die Knien, das kindliche Fett,
seine Ersparnisse in Banken von Falten,
das potenzielle Himmlische und das Irdische,
die Heterogenität der Farbtöne der Haut
hier blass wie das Wachs
dort, durch den Druck im engen Übergang, violett
durch das Land
das von einem Meer aufgebläht wird aus Blut.
Die ungeformten Augen
des Kindes im Bauch
das Entsetzen im Gesicht der Gestalt
mit den dunkelfarbigen Haaren
die sich in andere,
dunklere Abgründe wirbelt,
die Angst vor dem Licht in den Augen
die nie verlangt haben zu sehen
in ihrer warmen und feuchten Dunkelheit;
und die Dehnung, die obszöne, die heilige,
der Vulva,
Aphrodites rote Muschel,
der Allegorie
die zickzack Sprache,
die plötzlichen Stürme der Atome,
ihre Abweichungen und ihre Reibungen,
die Vergänglichkeit, die überlebt
von einer trügerischen Unendlichkeit
aus Ölfarbe,
die Blutspuren die auf dem Laken zurückblieben,
die Nabelschnur,
grün wie Seetang
das riesige Wellen voller Begierde wegschwemmten.
Alles späht verstohlen
hinter dem Rücken
einer Schöpfung die sich verliert
in Idyllen aus Wolken und Hügeln.
Und Michelangelo selbst
mit den Brüsten gefüllt
von der Milch des Verborgenen,
mit neuplatonischen Kopfschmerzen
in den Höhen
und den Dämpfen der Farbe
mit einem Mutterleib, der von Farbe tropft
hat nur zwei Hände,
die eine, um zu verweigern,
die andere, um zu empfangen.
Das Gedicht stammt aus dem Gedichtband «Das Buch der Hände», Thraka Verlag, 2023
*Das Gedicht bezieht sich auf den berühmten Ausschnitt dem Deckenfresko in der Sixtinischen Kapelle des Malers Michelangelo Buonarroti.
Η δημιουργία του Αδάμ
Ι. Ο Αδάμ
Γι’ αυτόν δεν έχει ακόμα συμβεί τίποτα:
βρίσκεται μέσα σ’ ένα τοπίο
που δεν υπάρχει,
στα εσωτερικά τοιχώματα
ενός αυγού που έχει ραγίσει,
εντελής και άψυχος
σαν οδαλίσκη
που περνά νωχελικά τ’ απόγευμά της
ανάμεσα σε τσάι και όπιο,
ή κάποια μαριονέτα
με νήματα κομμένα.
Είναι η αναμονή
χωρίς προσήλωση,
ο χρόνος που κόπηκε
στα δυο κοίλα της κλεψύδρας,
το στόμιο ανάμεσα
στο ήδη και τ’ όχι ακόμα.
Ένα Άλφα γερμένο, αναπαυόμενο είναι,
με το δεξί του σκέλος
λυγισμένο:
το πρώτο γράμμα πριν τη σημασία,
πριν την ανάγνωσή του.
Κι όλα θα ήταν νεκρά
μέσα στην τελειότητα
των μελών του, σαν ένα όργανο
καλοσχηματισμένο που ‘χει ξεχάσει
κάπου ο μουσικός.
όλα θα είχαν συμβεί
ήδη κι όχι ακόμη,
και το τοπίο θα’ μενε
ακίνητο στην πράσινη και τη γαλάζια του
ανωνυμία· όχι η Τοσκάνη,
μα η ασχημάτιστη
ιδέα της Τοσκάνης,
όχι ο Αδάμ ακόμα,
μα το προσχέδιο του,
που τρεμόπαιξε
εντός του νου που το χέρι τού τείνει,
με δείκτη τεντωμένο να τον πλησιάσει,
περνώντας τις αόρατες μεμβράνες
χιλίων αποστάσεων,
ανάμεσα σε δάχτυλο
και δάχτυλο αναζητώντας
τον κεραυνό της επαφής
που θα ‘κανε τον λυγισμένο
δείκτη να ενταθεί σ’ ευθεία,
σαν την κεραία ραδιοσταθμού
μέσα στα κύματα –
εκεί όπου συγχέονται
οι γλώσσες της Βαβέλ,
και οι πλανήτες περιστρέφονται
ή καταρρέουν, εκεί που βρέχει
με το κλάμα των βρεφών.
Γιατί γεννιέται σάρκα
απ’ τη συμπύκνωση
της σάρκας.
Φωτιές ξυπνούν
τα όργανα
στην ηδονή και τη φθορά
του γίγνεσθαι.
ΙΙ. Θεός
Ο Θεός ντρέπεται.
Δεν είναι η φύση στην αιώνια γύμνια της
μα μια στιγμή εκτοπισμένη απ’ τον κόσμο,
που όλο απομακρύνεται,
κρύβεται μες στα νέφη,
πότε ασώματη φωνή
πότε αδιανόητη φλόγα.
Και η ντροπή αυτή
είναι αναγκαία: χωρίς αυτή,
χωρίς το τρία,
το οποίο συλλαμβάνεται
ως διαφορά ανάμεσα σε δυο γύμνιες
(η δεύτερη ήδη κοιτάζει τον Αδάμ μαγεμένη),
δε θα υπήρχε καν η βάση για το δυο,
μα ένα κι άλλο ένα,
το όμοιο και τ’ όμοιο χωρίς διαμεσολάβηση,
χωρίς επιθυμία για το μικρό εκείνο στοιχείο
που στέκει δίπλα στο κεφαλαίο Άλφα
αδιευκρίνιστο.
Μα στις πτυχώσεις του υφάσματος
που σ’ απόσταση τον κρύβει
εν μέσω αποστάσεων
άλλες πτυχώσεις καθρεφτίζονται
και το εξιδανικευμένο νέφος
που φοράει για χιτώνα
είναι μονάχα μια αντήχηση του αίματος
στο ανατομικό τραπέζι.
Ψηλά στις σκαλωσιές όπου κοπιάζει,
ο Μικελάντζελο φέρνει στον ουρανό
τα νέα της αλήθειας χειρουργείων
εκεί όπου, όταν ο Θεός δεν κοίταζε,
διδάχτηκε μια νέα ομορφιά.
ΙΙΙ. Η χώρα
Αυτό το δάσος σάρκας
που κρύβουνε δυο δάχτυλα!
Οι γλουτοί, τα στήθη, οι μηροί κι οι αγκώνες,
οι ωμοπλάτες και τα γόνατα, το βρεφικό λίπος,
οι αποταμιεύσεις του σε τράπεζες πτυχών,
το ουράνιο ενδεχόμενο και το επίγειο,
η ετερογένεια των αποχρώσεων της επιδερμίδας
αλλού χλωμής σας το κερί
κι αλλού, από την πίεση μες στο στενό το πέρασμα, μαβιάς
μέσα απ’ τη χώρα
που τη φουσκώνει μια θάλασσα από αίμα.
Τ’ ασχημάτιστα μάτια
του βρέφους στην κοιλιά
η φρίκη στο πρόσωπο της μορφής
με τα σκουρόχρωμα μαλλιά
που στροβιλίζεται σε άλλα,
σκοτεινότερα βάθη,
ο φόβος του φωτός στα μάτια
που δε ζήτησαν να δουν
μες στο ζεστό κι υγρό σκοτάδι τους·
κι η διαστολή, η άσεμνη, η ιερή,
του αιδοίου,
της Αφροδίτης το κόκκινο κοχύλι,
της αλληγορίας
η τεθλασμένη μιλιά,
οι ξαφνικές μπόρες των ατόμων,
οι παρεγκλίσεις κι οι τριβές τους,
η φθαρτότητα που επιζεί
μιας απεραντοσύνης ψεύτικης,
από λαδομπογιά,
τα ίχνη του αίματος που έμειναν στο σεντόνι,
ο ομφάλιος λώρος,
πράσινος σαν το φύκι
που το παρέσυραν κύματα θεόρατα λαγνείας.
Όλα κλεφτοκοιτάζουν
πίσω απ’ την πλάτη
μιας δημιουργίας που ξεχνιέται
σε ειδύλλια νεφών και λόφων.
Κι ο Μικελάντζελο ο ίδιος
με τα βυζιά γεμάτα
απ’ του κρυπτού το γάλα,
με πονοκέφαλο νεοπλατωνικό
μέσα στα ύψη
και τις αναθυμιάσεις της μπογιάς
με μια μήτρα που στάζει από χρώμα
έχει μονάχα δυο χέρια,
το ‘να για ν’ αρνείται,
τ’ άλλο για να δέχεται
Από την ποιητική συλλογή «Το βιβλίο των χεριών», εκδόσεις Θράκα, 2023
*Το ποίημα αναφέρεται στο περίφημο τμήμα της εικονογράφησης του θόλου της Cappella Sistina από τον Michelangelo Buonarroti