Μάκης Τσίτας, Γιατί δεν κοιμάσαι, μαμά?, εκδ. Μεταίχμιο, 2024
Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος
Άλλο ένα τρυφερό απόκτημα για τους μικρούς αναγνώστες από τον αγαπημένο τους συγγραφέα Μάκη Τσίτα. που παρουσιάζει και εξυμνεί τη μητρική αγάπη που είναι μία από τις πιο ισχυρές και αφοσιωμένες μορφές αγάπης που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος. Το βιβλίο παράλληλα με την όμορφη εικονογράφηση της Γιώτας Κοκόση, μιλάει για τη σχέση μητέρας παιδιού και ο συγγραφέας σε μια έκφραση άπλετης ευγνωμοσύνης το έχει αφιερώσει στη μνήμη της αγαπημένης του μητέρας.
Η δύναμη του παραμυθιού πάντοτε κατά κύριο λόγο έγκειται στην απόδοση του συγγραφέα όπου μέσα από μικρές σύντομες ευανάγνωστες προτάσεις, να δίνει όλο το νόημα της αμφίδρομης αγάπης. Λόγος γεμάτος συμβολισμούς για την αμοιβαιότητα στη φροντίδα, παρά τη διαφορά ηλικίας και τις ευθύνες που κανονικά θα αναλάμβανε μόνο ο ενήλικας. Ο μικρός Χάρης, αντιστρέφει τους ρόλους, γίνεται για λίγο ο μεγάλος, ο προστάτης, που φροντίζει τη μαμά του, δημιουργώντας μια έντονη εικόνα συναισθηματικής ωριμότητας.
Αυτό προσδίδει στην ιστορία έναν συμβολισμό ύψιστης αγάπης που δεν εξαρτάται από τον τυπικό ρόλο του φροντιστή. Αντιθέτως, δείχνει πως η αγάπη και η φροντίδα δεν γνωρίζουν όρια ηλικίας ή ρόλων. Ο καθένας, ακόμα και ένα παιδί, μπορεί να γίνει πηγή στήριξης και παρηγοριάς για έναν μεγάλο.
Ο συγγραφέας με την εν λόγω σύλληψη της ιστορίας αυτό ακριβώς ήθελε να δώσει πως: Μητέρα – παιδί, είναι μια σχέση άνευ όρων και γεμάτη απόλυτη προσφορά, που συχνά ξεπερνά κάθε λογική και όρια αντοχής, και φυσικά ο συγγραφέας πέτυχε να περάσει το μήνυμα στους μικρούς αναγνώστες του.
Ο Χάρης, ο ήρωας της ιστορίας, Γιατί δεν κοιμάσαι μαμά, εμφανίζεται ως ένα παιδί γεμάτο αγάπη, ευαισθησία και κατανόηση, στοιχεία που αναδεικνύουν την αξία της ενσυναίσθησης που έχουν τα παιδιά όταν μεγαλώνουν σε περιβάλλον αποδοχής και τρυφερότητας.
Η πράξη του να βοηθήσει τη μητέρα του να κοιμηθεί δείχνει τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυνείδητη αφοσίωσή του, κάνοντάς τον να φαίνεται μεγαλύτερος από την ηλικία του, σε έναν πολύ θετικό και αισιόδοξο βαθμό.
Η μητέρα, από την άλλη, φαίνεται να κουβαλά το βάρος των καθημερινών υποχρεώσεων και της ευθύνης. Ωστόσο η αποδοχή της φροντίδας από τη μικρό της γιο φανερώνει έναν άνθρωπο που, παρά την κόπωσή του, καταλαβαίνει και εκτιμά την αξία της αγάπης του παιδιού της ενισχύοντας τον δεσμό τους και τη ζεστασιά της οικογενειακής αλληλεγγύης.
Η ιστορία είναι γραμμένη με αυθεντική τρυφερότητα στη σχέση μητέρας γιου. Κι αυτό ενισχύει τη θέση της μάνας που όταν φέρνει το παιδί της στον κόσμο, αναπτύσσει έναν άρρηκτο δεσμό με αυτό. Έναν δεσμό που βασίζεται σε ανιδιοτελή φροντίδα και προστασία. Η αγάπη της για το παιδί της είναι πρωτόγνωρη και απόλυτη· είναι μια δύναμη που της προσφέρει τη δυνατότητα να κάνει πράγματα που ίσως ούτε η ίδια δεν πίστευε πως ήταν εφικτά. Μέσα από τη δική της αγάπη δίνει στο παιδί της όλα εκείνα τα στοιχεία ψυχικού πλούτου να ακολουθήσει τα βήματα της και να τρέφει αντίστοιχα το ίδιο συναίσθημα. Την αγάπη, με μια δύναμη που μπορεί να γίνει θεμέλιο για τη συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη του παιδιού του.
Η ένταξη του τραγουδιού που δεν καταφέρνει να το πει ολόκληρο ο Χάρης εξ αιτίας των ανησυχιών της μητέρα του, κορυφώνει την προσπάθεια του να την ηρεμήσει αναλαμβάνοντας όλες τις ευθύνες της, καθώς νιώθει πως έχει μεγάλη ανάγκη για ξεκούραση. Όπως αντίστοιχα θα έκανε εκείνη για τον ίδιο.
Αυτή η αντιστροφή των ρόλων, μέσω του τραγουδιού, ενισχύει τον συμβολισμό της ιστορίας και τονίζει την ικανότητα του παιδιού να προσφέρει αυτό που έχει ανάγκη η μητέρα του. Σε όλη τους την επικοινωνία, μάνας-γιου κυριαρχεί το ζήτημα της ζεστασιάς, της κατανόησης και της τρυφερότητας. Η εικόνα της προσπάθειας του μικρού Χάρη να φροντίζει τη μαμά του δεν είναι απλώς γλυκιά· είναι μια ισχυρή πράξη, πως η αγάπη και η φροντίδα μπορούν να μοιραστούν και να χαρίσουν χαρά, ανακούφιση και αίσθηση σιγουριάς.
Σίγουρα η πρόθεση του συγγραφέα δεν είναι να δώσει μαθήματα, αλλά να προβάλλει μια θετική εικόνα προς τα παιδιά, ενθαρρύνοντάς τα να αναλάβουν μικρές πρωτοβουλίες φροντίδας και καλοσύνης για τους δικούς τους ανθρώπους.
Σύντομη περιγραφήΗ μαμά του Χάρη δεν μπορεί να κοιμηθεί, γι’ αυτό και του ζητάει να τη βοηθήσει. Ξαπλώνει κι εκείνος αρχίζει να της λέει την ιστορία με το αγόρι και τον σκύλο του. Ξαφνικά, η μαμά θυμάται πως ξέχασε να σημειώσει τα αυριανά ψώνια κι ύστερα πως δεν έβαλε το φαγητό στο ψυγείο και ύστερα πως δεν έπλυνε τα πιάτα. Ο Χάρης, όμως, δεν την αφήνει να σηκωθεί κι επιμένει πως πρέπει να κλείσει τα μάτια της για να την πάρει ο ύπνος…
Βιογραφικό Δημήτρης Βαρβαρήγος