Scroll Top

50 χρόνια από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο | Χρήστος Μπούρας

Ανθολόγηση αφιερώματος: Αντώνης Σκιαθάς

Επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Πεχλιβάνη

Αυτόν τον Ιούλιο συμπληρώνονται 50 χρόνια από το πραξικόπημα του δικτατορικού καθεστώτος των Αθηνών εναντίον του Μακαρίου και την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. Το culturebook θέλοντας να αποτίσει φόρο τιμής στο πολύπαθο νησί και, κυρίως, να επαναφέρει στη μνήμη μας  μ έ σ ω   τ ης  Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς  την Κυπριακή τραγωδία, ετοίμασε αφιέρωμα, στο οποίο συμμετέχουν διακεκριμένοι και διακεκριμένες συγγραφείς, ποιητές, ποιήτριες, μελετητές, καθηγητές και καθηγήτριες Πανεπιστημίου τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Κύπρο. Τα κείμενά τους (ποιήματα/πεζά/μαρτυρίες/δοκίμια), τα οποία θα παρουσιαστούν διαδικτυακά από τις 15 έως και τις 22 Ιουλίου 2024,  είναι ειδικά γραμμένα για την Κύπρο και φυσικά άπτονται του θέματος της τραγωδίας και των συνεπειών που αυτή προκάλεσε. Μετά τη δημοσίευσή τους θα εκδοθούν σε έναν ειδικό τόμο από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, ο οποίος θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα σε Κύπρο, Ελλάδα και Αγγλία στις αρχές του φθινοπώρου.

Γνωρίζοντας πως η Ιστορία –δυστυχώς–  δεν διδάσκει, ελπίζω το παρόν αφιέρωμα να αποτελέσει ένα έναυσμα ιστορικού αναστοχασμού και ευαισθητοποίησης σχετικά με τα γεγονότα –ένα χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου– που οδήγησαν το καλοκαίρι του 1974 στην εθνική αυτή τραγωδία.

Ευχαριστώ  από καρδιάς όλους όσοι ανταποκρίθηκαν πρόθυμα στην πρόσκλησή μας.

Η επιμελήτρια

Αγγελική  Πεχλιβάνη

Χρήστος Μπούρας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών

50 χρόνια πριν μια μικρή προσωπική μαρτυρία

Το καλοκαίρι του 1974 τελείωνα το Δημοτικό και ετοιμαζόμουν για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Γυμνάσιο, καθώς εκείνα τα χρόνια για να περάσουμε στο Γυμνάσιο υπήρχαν εξετάσεις. Και ξαφνικά κυριάρχησαν οι λέξεις Κύπρος, πραξικόπημα, τούρκικη εισβολή, επιστράτευση, ΕΛΔΥΚ, Αττίλας, Μακάριος και ΕΟΚΑ Β’.  Όλα άλλαξαν ξαφνικά. Τα νέα λιγοστά και με μεγάλη ασάφεια. Είχαμε πόλεμο και εισβολή. Νικούσαμε χάναμε τι ακριβώς έγινε, δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε. Ο παππούς και η γιαγιά θυμήθηκαν ξανά τα δεινά του πολέμου όπως τα έζησαν στη νιότη τους και άρχισαν να μας λένε ιστορίες από εκείνα τα δύσκολα χρόνια. Ο πατέρας  ήταν αρκετά μεγάλος για να επιστρατευθεί αλλά βρήκε την ευκαιρία να μας θυμίσει τη στρατιωτική του θητεία στο Πυροβολικό και να μας αναφέρει πόσο αξιόμαχο είναι και ότι δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα. Από την άλλη πλευρά ο θείος Γιώργος μας χαιρέτισε και έφυγε με την επιστράτευση. Χρόνια μετά μου είπε με μια μόνο λέξη χάος. Εκείνο τον καιρό άκουσα για πρώτη φορά για τα κόμματα. Ο πατέρας μου μίλησε για την Ένωση Κέντρου και ο κύριος Φώτης, οικογενειακός φίλος για την ΕΡΕ. Αργότερα κατάλαβα πως το πραξικόπημα και η τούρκικη εισβολή σάρωσε τα πάντα στην Ελλάδα και η χούντα αναγκάσθηκε να καλέσει τα πολιτικά κόμματα να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας και να ξεκινήσει η εποχή της μεταπολίτευσης. Μέσα από μια Εθνική Καταστροφή, που ήταν το κόστος που πληρώθηκε, η χώρα επέστρεψε σε μια κανονικότητα. Για να γίνουν όμως όλα αυτά  έπρεπε να θυσιασθεί η Κύπρος για να επιστρέψει στη χώρα η πολιτική ομαλότητα. Μετά από 50 χρόνια ανακαλώ στη μνήμη μου όλες εκείνες τις στιγμές με μια γλυκόπικρη γεύση. Έπρεπε να περάσουν χρόνια να ταξιδέψω στη Κύπρο και να επισκεφθώ διάφορα μέρη εκεί και να διαβάσω αρκετά για να καταλάβω τη θυσία του 1974, γιατί αναμφίβολα ήταν μια θυσία. Αρκετά βράδια περπάτησα στη παλιά πόλη της Λευκωσίας δίπλα στη πράσινη γραμμή με αυτές τις σκέψεις. Γιατί έτσι το αισθάνομαι σαν μια θυσία της Κύπρου για να επιστρέψει η Δημοκρατία στην Ελλάδα και αυτό είναι κάτι που δύσκολα ξεχνιέται. Αυτά τα 50 χρόνια είναι δύσκολα χρόνια Κατοχής και συνάμα Προσμονής. Αυτό δημιουργεί εκ μέρους μας, εμάς των Ελλήνων μια ευθύνη και μια οφειλή.

Βιογραφικό Αντώνης Δ. Σκιαθάς

Βιογραφικό Αγγελική Πεχλιβάνη

Βιογραφικό Χρήστος Μπούρας