Scroll Top

Δημήτρης Μαγριπλής | Συνέντευξη στην Ηρώ Νικοπούλου

Υπεύθυνη στήλης | Ηρώ Νικοπούλου

Η στήλη αυτή ασχολείται αποκλειστικά με το μικρό διήγημα, που τις τελευταίες τρεις τουλάχιστον δεκαετίες έχει αγαπηθεί για την αμεσότητα και την σπιρτάδα του, ανταποκρίνεται στους ρυθμούς της ψηφιακής εποχής και έχει αναδειχθεί ως νέο λογοτεχνικό είδος. Αποτελεί αντικείμενο μελέτης και θεωρητικής προσέγγισης πολλών Διεθνών Συνεδρίων. Μικρό διήγημα, μικροδιήγημα, μικροαφήγημα, ιστορία μπονζάι, flash fiction, short story, minicuento, nanocuento κ.ά ορίζουν τον τρόπο και τον στόχο της μικρής σε αριθμό λέξεων μυθοπλαστικής φόρμας, που χαρακτηρίζεται από πλοκή και χαρακτήρες, από υπαινικτικότητα και αφαίρεση, συχνά έχει ανοιχτό τέλος και πάντοτε ζητά την ενεργή συμμετοχή του αναγνώστη, που καλείται να συμπληρώσει την πλοκή, όπως φαίνεται καθαρά στην πιο γνωστή σύντομη ιστορία του 20ου αιώνα, που αποδίδεται στον Χέμινγουέι: «Προς πώληση: βρεφικά παπούτσια εντελώς αφόρετα».

Η στήλη θα φιλοξενεί κάθε μήνα ένα συγγραφέα με τρία αδημοσίευτα διηγήματά του, το αφιέρωμα θα ολοκληρώνεται με μία συνέντευξή του την τέταρτη εβδομάδα.

Το Θέμα της διδακτορικής διατριβής σας είναι “Πολιτική και Θρησκεία στην κοινωνία του Βυζαντίου – Μια απόπειρα κοινωνιολογικής ανάλυσης του κινήματος των Ζηλωτών (1342 – 1349 μ.Χ.)”. Πιστεύετε ότι το επιστημονικό αντικείμενο των σπουδών σας έχει επηρεάσει έστω υπογείως την θεματική των διηγημάτων σας;

Η διδακτορική μου διατριβή εντάσσεται στο αντικείμενο της Κοινωνιολογίας της θρησκείας με ό,τι αυτό σημαίνει και αποτέλεσε μια κοπιαστική και συστηματική προσπάθεια. Η Κοινωνιολογία, ως τρόπος σκέψης και ανάλυσης του συλλογικού, με επηρέασε και μάλιστα σημαντικά, ακόμα και όταν απελευθερωμένος από την επιστημονική μέθοδο εκφράζομαι λογοτεχνικά. Στην θεματική των διηγημάτων μου θα έλεγα ότι ακολουθώ την βιωματική προσέγγιση είτε στη συλλογική είτε στην προσωπική σφαίρα.

Συχνά οι ήρωες των κειμένων σας πετούν. Τι συμβολίζει αυτό για σας.

Σε κάποιες μικρές ιστορίες πετούν και γενικά ξεφεύγουν με όποιο τρόπο διαλέγουν από την μίζερη και απελπιστικά πεζή πραγματικότητα. Συμβολίζει την κάθαρση ή την σωτηρία με αναφορά το φαντασιακό , όπως το κατασκευάζει χωροχρονικά το συλλογικό υποκείμενο.

Τι επιδιώκετε χρησιμοποιώντας το φανταστικό/ ποιητικό στοιχείο στην πεζογραφία σας;

Δεν το χρησιμοποιώ , απλά ενυπάρχει στον τρόπο που εκφράζομαι λογοτεχνικά. Ουσιαστικά αφήνομαι στο ταξίδι μιας λύτρωσης προσωπικής που αισθητικά έτσι με ικανοποιεί.

Τι σας οδήγησε να γράψετε μικροδιήγημα;

Αναζητώντας μια δημιουργική μορφή που να με εκφράζει και μέσα από την ανάγκη μιας αφαιρετικής σπουδής σε ό,τι με τυραννά. Ακόμη και ως χαρακτήρας μού ταιριάζει η προσπάθεια καταστολής του χρόνου δια της αιχμαλωσίας του, περισσότερο ως ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο ή μια αντανάκλαση του ερεθίσματος στον εσωτερικό μου καθρέφτη.

Όταν αρχίζετε να γράφετε μια ιστορία ποιος αποφασίζει για την εξέλιξη της πλοκής οι ήρωές σας ή εσείς;

Αν μπορούσα να αποκόψω τον εαυτό μου από αυτές τις λογοτεχνικές μορφές και να αποστασιοποιηθώ από αυτό το κινηματογραφικό πλάνο που συμμετέχω , θα μπορούσα να σας απαντήσω.

Ποιο ήταν το πρώτο βιβλίο που θυμόσαστε ότι σας είχε εντυπωσιάσει στην εφηβική σας ηλικία με τρόπο που να αλλάξει την οπτική σας για τον κόσμο;

Όχι ένα αλλά πολλά βιβλία. Γεννήθηκα σε ένα σπίτι με μια τεράστια βιβλιοθήκη. Όσο και αν την απογύμνωσαν οι ασφαλίτες της χούντας με το πρόσχημα του απαγορευμένου, ο πατέρας μου μετά την μεταπολίτευση την ξανάχτισε δυναμικά. Όταν έμαθα να διαβάζω συνέβαλα στο παραπάνω με ζέση.

Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος των διανοούμενων στην σημερινή κοινωνία που ορίζεται κυρίως –αν όχι απολύτως-από την χρησιμοθηρία της νεοτερικότητας;

Θα μπορούσα ευκολότερα να σας πω ποιος θα έπρεπε να είναι ο ρόλος τους. Θα έπρεπε λοιπόν να εκφράζουν τους πόθους , τους αγώνες και τα πάθη των αδυνάτων , των αδικημένων , των αφανών, των καταπιεσμένων και των άτυχων… Τώρα ποιος είναι σε μια μετανεωτερική πραγματικότητα που κυβερνούν τον κόσμο επιχειρηματίες που σηκώνουν το χέρι φασιστικά; Νομίζω έγκειται στην συνείδηση του καθένα αλλά και το κουράγιο να ζήσει χωρίς διακρίσεις ή χρήματα που προσφέρει η συνταύτιση με την όποια εξουσία.

Καθώς ζούμε σε μια εποχή πλήρους απομυθοποίησης, αποσταθεροποίησης και αποϊεροποίησης του κόσμου μας τι ρόλο νομίζετε ότι έχει της τέχνης στις μέρες μας;

Η τέχνη πάντοτε ήταν επανάσταση ακόμη και με την σημασία του επαναπροσδιορισμού του εγώ απέναντι σε έννοιες όπως η ζωή και ο θάνατος. Αυτός είναι ο ρόλος της. Η λογοτεχνία που μετατρέπει το προσωπικό ημερολόγιο σε δημόσιο βήμα δεν με κερδίζει, όπως επίσης και κάθε μορφή μιας απλής διαμαρτυρίας ή μια ερωτική ιστορία σε μυθιστόρημα πολλών σελίδων. Ο κόσμος πάντοτε, ιστορικά, ζούσε παράλληλα την παρακμή του. Η τέχνη υπήρχε και θα υπάρχει ως μια σωτηριολογική καταφυγή. Η φαντασία στην εξουσία, αποτελεί ένα σταθερό σύνθημα στα όνειρά μας.

Από το 2000 εγκατασταθήκατε στην Κυπαρισσία, αυτή η επιλογή έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπετε την ζωή και κατ’ επέκταση την λογοτεχνία σας και με ποιον τρόπο;

Από το 2000 εγκαταστάθηκα μόνιμα σε ένα κτήμα με ελιές δίπλα στην θάλασσα, σε προάστιο μιας μικρής πόλης. Αυτή η επιλογή με γαλήνεψε και με έφερε στην θέση που μου ορίζει ένα γιγάντιο ψηφιδωτό φύσης και ουρανού, ως ακτίνα θέασης από την μεριά μου. Η Κυπαρισσία όπως και όλη η επαρχία , με άμεση πρόσβαση πια στην πρωτεύουσα, δεν αποτελεί σταθερό παράγοντα αλλαγής, μια και τα ίδια σήριαλ παρακολουθεί στην τηλεόραση, όπως και τις ίδιες επιθυμίες υπηρετεί μέσα από τις ατελείωτες περιηγήσεις της στο διαδίκτυο …

Πείτε μας τρία βιβλία σας που αγαπάτε περισσότερο και γιατί.

Όλα τα βιβλία μου τα αγαπώ το ίδιο. Σε όλα έχω δώσει κομμάτι του εαυτού μου στην διάθεση κάποιων ελάχιστων φίλων και γνωστών, που αντιλαμβάνονται το μάταιο του χρόνου μας και το αιώνιο με τον ίδιο ή συγγενικό τρόπο.

Βιογραφικό Δημήτρης Μαγριπλής

Βιογραφικό Ηρώ Νικοπούλου