Scroll Top

50 χρόνια από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο | Κούλα Αδαλόγλου

Ανθολόγηση αφιερώματος: Αντώνης Σκιαθάς

Επιμέλεια αφιερώματος: Αγγελική Πεχλιβάνη

Αυτόν τον Ιούλιο συμπληρώνονται 50 χρόνια από το πραξικόπημα του δικτατορικού καθεστώτος των Αθηνών εναντίον του Μακαρίου και την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο. Το culturebook θέλοντας να αποτίσει φόρο τιμής στο πολύπαθο νησί και, κυρίως, να επαναφέρει στη μνήμη μας  μ έ σ ω   τ ης  Λ ο γ ο τ ε χ ν ί α ς  την Κυπριακή τραγωδία, ετοίμασε αφιέρωμα, στο οποίο συμμετέχουν διακεκριμένοι και διακεκριμένες συγγραφείς, ποιητές, ποιήτριες, μελετητές, καθηγητές και καθηγήτριες Πανεπιστημίου τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Κύπρο. Τα κείμενά τους (ποιήματα/πεζά/μαρτυρίες/δοκίμια), τα οποία θα παρουσιαστούν διαδικτυακά από τις 15 έως και τις 22 Ιουλίου 2024,  είναι ειδικά γραμμένα για την Κύπρο και φυσικά άπτονται του θέματος της τραγωδίας και των συνεπειών που αυτή προκάλεσε. Μετά τη δημοσίευσή τους θα εκδοθούν σε έναν ειδικό τόμο από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, ο οποίος θα κυκλοφορήσει ταυτόχρονα σε Κύπρο, Ελλάδα και Αγγλία στις αρχές του φθινοπώρου.

Γνωρίζοντας πως η Ιστορία –δυστυχώς–  δεν διδάσκει, ελπίζω το παρόν αφιέρωμα να αποτελέσει ένα έναυσμα ιστορικού αναστοχασμού και ευαισθητοποίησης σχετικά με τα γεγονότα –ένα χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου– που οδήγησαν το καλοκαίρι του 1974 στην εθνική αυτή τραγωδία.

Ευχαριστώ  από καρδιάς όλους όσοι ανταποκρίθηκαν πρόθυμα στην πρόσκλησή μας.

Η επιμελήτρια

Αγγελική  Πεχλιβάνη

Κούλα Αδαλόγλου

Σαν όνειρο

(πεζοποιητικές αφηγήσεις)

Δύο χιλιάδες τέσσερα. Σεμινάριο γλωσσικής διδασκαλίας.
Κύπρος. Πόλεις Πάφος, Λεμεσός, Λάρνακα, Λευκωσία.
Διδάσκοντες ζητούν τον λόγο των παιδιών και στα κυπριακά, στην τάξη.
Μέσα στο σχολείο κι έξω από αυτό, στον λόγο των ανθρώπων το τραύμα,.
Για όσους και για όσα έχασαν. Για ό,τι βλέπουν από μακριά.
Για ό,τι θέλουν να κρατήσουν. Για όσα ονειρεύονται να ξαναβρούν.
Ένα πραξικόπημα και μια εισβολή στην πλάτη τους.
Το «Δεν ξεχνώ» σέρνει την πληγή ως το σήμερα.
Λευκωσία, στα κατεχόμενα. Παγωμένος χρόνος.
Η σκόνη του καιρού αιωρείται.
Τόσες φωνές και τόση σιωπή.
Η Ιστορία περνούσε αμίλητη και αμείλικτη.
Φωτογραφία στα μάτια μου βαθιά.
Την παίρνω μαζί μου, κι αφήνω στο φυλάκιο το χαρτί με τη σφραγίδα εισόδου.
Σύνορα και όρια.

Δύο χιλιάδες έντεκα. Σχολείο Καλλιτεχνικό.
«Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι», του αγνοούμενου πατέρα.
Ο προσκεκλημένος ποιητής μιλά. Τα παιδιά αφουγκράζονται.
Ύστερα το δρώμενο. Τα παιδιά με κορνίζες στο χέρι,
κενές από φωτογραφίες, κάνουν κύκλο.
Διαβάζουν, του ποιητή και δικά τους. Η απουσία χωρίς πρόσωπο.
Η αθωότητα, η επαναλαμβανόμενη απώλεια. Τα όρια.
Ο ποιητής συγκινείται. Τα παιδιά μπορεί να είναι συγκλονιστικά, όταν νιώθουν.
«Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι». Το τραγούδι. Ερμηνευμένο από μαθητές.
Σε μια κορνίζα εισβάλλει το παιδί με τη φωτογραφία στο χέρι
έτσι μου φαίνεται. Και χάνεται στο βάθος της αίθουσας.
Εκβάλλει στο ποίημα.
Φωτογραφία στα μάτια μου βαθιά.
Σαν όνειρο. Χωρίς όρια.

Χρειάζομαι ένα απαλό σύννεφο, να κοιμηθώ.
Αυτό όμως γίνεται γκρι
βρέχει εφιάλτες
η μνήμη επιλεκτική
ψάχνω τα κενά
ψάχνω τις λέξεις
μένει η κραυγή.

*Καλλιτεχνικό Σχολείο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Θεσσαλονίκη
**ο ποιητής Κυριάκος Χαραλαμπίδης.
Με μια φωτογραφία στα μάτια μου βαθιά: παραφθορά στίχου από το ποίημα «Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι», Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Θόλος, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 21998, σ. 119 (Φωτογραφίες με πρόσωπα αγνοουμένων, σε συγκέντρωση μετά την εισβολή στην Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 1974).
Το τραγούδι μελοποιημένο: μουσική Μάριος Τόκας, ερμηνεία Δημήτρης Μητροπάνος

Βιογραφικό Αντώνης Δ. Σκιαθάς

Βιογραφικό Αγγελική Πεχλιβάνη

Βιογραφικό Κούλα Αδαλόγλου