Scroll Top

Η ΆΛΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΟΥΙΣΚΑΚΙΑ

Γράφει ο Μαρούλης Διονύσης

«Στη Σχολή Αηδονοπούλου θα βρει την ευκαιρία να ανθίσει: το κορίτσι που δεν τα κατάφερνε στην τυποποιημένη καθαρευουσιάνικη έκθεση γράφει ένα χρονογράφημα που δημοσιεύεται στην εφημερίδα του σχολείου με την έγκριση μιας τελειόφοιτης, που αργότερα θα γίνει η ποιήτρια Ελένη Βακαλό και μια έκθεση για το περιοδικό τους. «Το κουτοκούλι μας προέκυψε συγγραφέας!» θα σχολιάσει η Λενούλα. Και η φράση αυτή, που θα επαναληφθεί αρκετές φορές σαν αθώο οικογενειακό πείραγμα, έγινε τελικά προφητική, όπως φυσικά γνωρίζουμε όλοι.»

Χριστίνα Ντουνιά «Στους δρόμους μιας πυκνοκατοικημένης μνήμης», Τhe books’ journal τεύχος 37, 17/10/2014.

Ήταν το 2016 που γνώρισα την Άλκη Ζέη. Η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Μόσχας κι ένα πλήθος εκδοτών και συγγραφέων ήρθαν στην πόλη που ζούσα τότε. Ανάμεσα τους και η Άλκη. Είχε μεταφραστεί εκ νέου Το Καπλάνι της Βιτρίνας και θα γινόταν εκδήλωση παρουσίασής του. Εγώ βοηθούσα τα παιδιά του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην έκθεση. Με την Άλκη δεν είχαμε καταφέρει να μιλήσουμε και μόνο το τελευταίο βραδύ στο δείπνο αποχαιρετισμού με φώναξε η υπεύθυνη της έκθεσης, Νόπη Χατζηγεωργίου, ως ομιλούντα τη ρωσική να της παραγγείλω ένα ουίσκι μετά το φαγητό. Τη ρώτησα αν θέλει πάγο, της το σερβίρισα και μου έκλεισε το μάτι. Ήδη με είχε διαβάσει…

Τον επόμενο χρόνο βρέθηκα στην Οδησσό της Ουκρανίας για ένα συνέδριο. Εκεί γνώρισα τη Μαίρη Κρητικού, πολύ καλή φίλη της Άλκης. Δεν άργησα λίγες μέρες μετά το συνέδριο να βρω μήνυμα στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο από τη Μαίρη όπου μου έλεγε ότι διηγήθηκε στην Άλκη τη γνωριμία μας κι ότι το καλοκαίρι, που θα ήμουν Ελλάδα, με περίμενε σπίτι της. Έτσι κι έγινε. Μια μέρα του Ιουλίου περάσαμε να την πάρουμε να την πάμε στο αεροδρόμιο για να ταξιδέψει στο νησί της για παραθερισμό. Την περίμενα κάτω, όταν ξαφνικά βλέπω μια μικροσκοπική φιγούρα να σέρνει μια τεράστια βαλίτσα. Έτρεξα να τη βοηθήσω, αλλά μάταια. Ήθελε να τη σέρνει μόνη της. Στη διαδρομή είχα ακούσει τόσες αστείες ιστορίες για τον Βάρναλη και τον Λασκαράτο που ούτε καταλάβαμε πότε φτάσαμε στο αεροδρόμιο. Τότε μου δίνει το τηλέφωνό της να περάσω τα στοιχεία μου τονίζοντας μου μην ξεχάσω το emailμου (!)…Στις γιορτές των Χριστουγέννων έλαβα όντως μήνυμά της:

«Αγαπητέ Διονύση, με το οικόσημό μου σου στέλνω χίλιες καλές ευχές και την αγάπη μου για τις γιορτές. Ελπίζω να συναντηθούμε κάπου κάποτε. Σε φιλώ»

Το 2018 έγινε το διεθνές συνέδριο IBBY με την απονομή των βραβείων H.Ch.Andersen. Αν κι είχα ενδιαφέρον να πάω, δεν βρήκα εισιτήριο. Το Σάββατο της απονομής των βραβείων πήρα ένα μήνυμα αν θα με ενδιέφερε να πάω στη θέση της Άλκης. Γέλασα και με χαρά πήγα. Στην είσοδο με ρώτησαν το όνομά μου κι απάντησα «Είμαι ο Άλκης Ζέης» .

Όταν βγήκε η ταινία Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης, βρέθηκα με τη σκηνοθέτιδα Μαργαρίτα Μαντά και πήρα άδεια για προβολή στη Μόσχα σε σχετική εκδήλωση. Κάλεσα την Άλκη κι όλα έβαιναν καλώς για μια εκδήλωση που μαζί με την τότε πρόξενο της Ελλάδος στη Μόσχα την είχαμε αγκαλιάσει με μεράκι. Δυστυχώς, όμως, η Άλκη έπεσε κι ήταν αδύνατον να ταξιδέψει.

Φέτος, βρήκα την ευκαιρία να την επισκεφθώ κάποιες φορές για να πιούμε μαζί το ουισκάκι μας. Αυτό που σε εντυπωσίαζε ήταν η διαύγεια του πνεύματός της αλλά και το πόσο ”κοκέτα΄΄ παρέμενε. Θυμάμαι μια μέρα μπαίνοντας σπίτι τής είπα «Πήγατε κομμωτήριο;». Η χαρά της που το πρόσεξα σου μετέδιδε ζώσα ενέργεια. Δεν ξεχνώ, επίσης, πόσο καλές συμβουλές έδινε! Με λόγια απλά και κοφτά σου έδειχνε μια επιλογή…συνετή κι ωφέλιμη. Ενίοτε, σχολίαζε και το ντύσιμό…Έτσι, ανακάλυψα τον σωστό τρόπο να φοράς ένα σακάκι. Τίποτε να της ξεφύγει. Με τρόπο φυσικό μέσα σε όλα!

Τον Σεπτέμβριο έγινε εκδήλωση για το θέατρο στην κατοχή με κεντρική ομιλήτρια την Άλκη. Ετοιμαζόμουν να πάω, όταν η μητέρα μου ρώτησε με τούφος όλων των μαμάδων του κόσμου «Πού ετοιμάζεσαι πάλι να πας; Πάλι έξω;». Της είπα πού για να με ρωτήσει όλο απορία «Η Άλκη που σας διάβαζα, όταν ήσασταν μικρά;». Τη λέω ναι, κι έτσι βρέθηκα να την παίρνω μαζί μου στην εκδήλωση για να τη γνωρίσει. Τρεις γενιές κάθονταν δίπλα δίπλα εκείνο το βράδυ!

Το 2018 είχα κάνει μια ραδιοφωνική έρευνα για την ελληνική λογοτεχνία στο εξωτερικό. Την είχα βγάλει σε ζωντανή σύνδεση. Τη ρώτησα τι θα ήθελε να δει από το έργο της μεταφρασμένο. Μου απάντησε την Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα – Ίσως κάποιοι να ακούν τις επιθυμίες ανθρώπων που έφτασαν στα 97 και συνέχισαν να τιμούν τα ελληνικά γράμματα…

Τον Νοέμβριο με αφορμή το τελευταίο της βιβλίο Ένα παιδί από το πουθενά οι εκδόσεις Μεταίχμιο οργάνωσαν τιμητική εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής. Πρώτη φορά έβλεπα σε τέτοια εκδήλωση τόσο κόσμο! Πήρα λίγα λουλούδια και πήγα. Νομίζω πάντα, όταν της προσέφερα λουλούδια, ο χρόνος γύριζε πίσω για την Άλκη μας…

«Τώρα, της λέω, που ξαναθυμήθηκες την ιστορία μας θα ‘θελες να είχαμε ζήσει μια άλλη ζωή;» «Με τίποτα» μου αποκρίθηκε αυθόρμητα. «Με τίποτα» συμπλήρωσα κι εγώ.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου Άλκη Ζέη, Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο)