Γράφει η Βασιλική – Αλεξάνδρα Σκρεμμύδα
Νoir (Β΄ μέρος: Latin noir – Neopolar)
Το Latin noir, σύγχρονο ισπανο-μεξικάνικο θέτει στο μικροσκόπιο τα προβλήματα της Λατινικής Αμερικής, παρουσιάζει το διεφθαρμένο πρόσωπο της εξουσίας και τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα. Επαναστάσεις, διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και κοινωνικές αναταραχές, εκμετάλλευση των γυναικών, εμπόριο λευκής σαρκός, διακίνηση ναρκωτικών και αγώνας για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται. Οι φιγούρες είναι ανεξάρτητες, αντιπροσωπεύουν το καλό και ανήκουν σε διαφορετικούς κοινωνικούς χώρους ή κύκλους. Δημοσιογράφοι, εισαγγελείς και πιο σπάνια ανεξάρτητοι ερευνητές στρέφονται κατά της διαφθοράς και του εγκλήματος, ενώ αποκαλύπτουν τη διασύνδεση του κόσμου της διαφθοράς με τους εκπροσώπους της πολιτικής ξεσκεπάζοντας τις παράνομες συναλλαγές και δραστηριότητές τους.
Οι πιο γνωστοί εκπρόσωποι του latin noir είναι ο Κουβανός Leonardo Padura με τον ντετέκτιβ Μάριο Κόντε, ο Μεξικανός Paco Ignacio Taibo, θεωρούμενος πρωτοπόρος του είδους με τον αντισυμβατικό ντετέκτιβ Έκτορα Μπελάσκουαραν Σάυν και ο Περουβιανός Santiago Roncagliolo με το έργο του Red April. Επίσης, ο Ισπανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Arturo Perez-Reverte, έργα του οποίου έχουν μεταφερθεί με επιτυχία στη μικρή και μεγάλη οθόνη, όπως Ο δάσκαλος της ξιφασκίας, Ο πίνακας της Φλάνδρας, Η λέσχη Δουμάς,Η ένατη πύλη κ.ά.
Το neopolar, ένα υποείδος αστυνομικής μυθιστορίας που έχει ως τόπο εκτύλιξης των γεγονότων τη Γαλλία, είναι ουσιαστικά η εξέλιξη του κλασικού γαλλικού μυθιστορήματος και έχει πολιτικό, κοινωνικό και ιδεολογικό περιεχόμενο. Αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 και ξεχωρίζει για την ωμότητα και την απομάκρυνσή του από τις παραδοσιακές φόρμες του κλασικού αστυνομικού.
Ζητήματα, όπως η κοινωνική βία και η διαφθορά σε κάθε χώρο ή πλαίσιο, απασχολούν τον ντετέκτιβ που ως χαρακτήρας δεν διαφέρει από τη λογική του hardboiled, καθώς εμπλέκεται σε σκάνδαλα και διαπράττει εγκλήματα, παρότι αγωνίζεται για το δίκαιο. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές δομές του πολάρ, όπου η επίλυση του αινίγματος και η εξιχνίαση του εγκλήματος αποτελεί πρωταρχικό στόχο για τον ερευνητή, στο εξελιγμένο είδος του νεοπολάρ αναδεικνύεται η πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα, ενώ γίνεται σαφές μέσα από τις υποθέσεις ότι η βία είναι ένα μέσο επιβίωσης που σε αρκετές περιπτώσεις κρίνεται αναγκαία.
Σε γενικές γραμμές, στο νεοπολάρ τα εγκλήματα συνδέονται με τη διαφθορά και την ανισότητα, εστιάζουν δε στις αδικίες του καπιταλισμού και τις δυσμενείς συνθήκες της εργατικής τάξης. Οι πρωταγωνιστές είναι αντιήρωες, συχνά άνεργοι, μικροεγκληματίες, άτομα που αγωνίζεται να επιβιώσουν μέσα στην αδικία και διεφθαρμένοι αστυνομικοί. Σε αντίθεση με το κλασικό noir, που εστιάζει στις σχέσεις αστυνομικού και εγκληματία, το νεοπολάρ αναφέρεται στην αντίθεση και σύγκρουση μεταξύ των απλών πολιτών και της κυρίαρχης τάξης.
Σημαντικοί εκπρόσωποι του είδους είναι ο Jean-Patrick Manchette με το περίφημο έργο του Η θέση του νεκρού και την έντονη πολιτική κριτική, η Dominique Manotti με το έργο της Ανάκριση υπό πίεση και την προβολή των κοινωνικών ανισοτήτων και της οικονομικής διαφθοράς στη σύγχρονη Γαλλία, ο Pascal Dessaint με ιστορίες σχετικά με την εγκληματικότητα και την περιβαλλοντική καταστροφή και ο Thierry Jonquet με το έργο του Μυρμήγια και την επικέντρωσή του σε περιθωριακούς χαρακτήρες.