Δημήτριος Π. Νάσκος
“Και το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας πηγαίνει…στον Bob Dylan”
Λογοτεχνική Πραγματεία
Εκδόσεις ΔΙΑΥΛΟΣ/2021
«Όταν ο Οδυσσέας επισκέπτεται τον Αχιλλέα στον κάτω κόσμο –ο Αχιλλέας, που αντάλλαξε μια ήσυχη και μακροχρόνια ζωή για μια σύντομη γεμάτη τιμή και δόξα– λέει στον Οδυσσέα πως όλο ήταν ένα λάθος. “Απλά πέθανα. Αυτό είναι όλο.” Δεν υπήρχε καμία τιμή ούτε αθανασία. Και ότι αν ο ατρόμητος Αχιλλέας μπορούσε να επιλέξει θα επέλεγε να γυρίσει πίσω και να είναι ένας ταπεινός σκλάβος ενός αγρότη πάνω στη Γη παρά αυτό που είναι – ένας βασιλιάς στη χώρα των νεκρών.
Έτσι είναι και τα τραγούδια μας. Τα τραγούδια μας είναι ζωντανά στη χώρα των ζωντανών. Αλλά τα τραγούδια δεν είναι σαν τη λογοτεχνία. Γράφτηκαν για να τα τραγουδάμε, όχι να τα διαβάζουμε. Τα λόγια στα έργα του Σαίξπηρ γράφτηκαν για να παιχτούν στη σκηνή. Όπως οι στίχοι στα τραγούδια γράφονται για να τραγουδηθούν, όχι να διαβαστούν στη σελίδα. Και ελπίζω κάποιοι από εσάς να έχετε την ευκαιρία να ακούσετε αυτούς τους στίχους με τον τρόπο που είναι προορισμένοι να ακουστούν: ζωντανά σε συναυλία ή σε δίσκο ή με οποιοδήποτε τρόπο ακούνε οι άνθρωποι τραγούδια σήμερα. Επιστρέφω μια ακόμα φορά στον Όμηρο που λέει: “Τραγούδησέ μου, ω Μούσα, και μέσω εμού πες την ιστορία.”»
(Απόσπασμα από τη Διάλεξη Νόμπελ του Bob Dylan)
Το 2016 η Σουηδική Ακαδημία βραβεύει με Νόμπελ Λογοτεχνίας τον διάσημο τραγουδοποιό Bob Dylan προκαλώντας στο κοινό θαυμασμό αλλά και απορία. Αξίζει τέτοια διάκριση ένας μουσικός που γράφει στίχους; Μπορεί ο στίχος να θεωρείται υψηλή λογοτεχνία; Αυτά είναι δύο από τα βασικά ερωτήματα που πραγματεύεται, επιχειρώντας να τα απαντήσει, το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας.
