Scroll Top

Με δανεικό μολύβι της Κλεονίκης Δρούγκα | Παρουσίαση από τον Δημήτρη Βαργαρήγο

Με δανεικό μολύβι

Η τρίτη συλλογή της Κλεονίκης Δρούγκα, με τίτλο «δανεικό μολύβι», ενώ έχουν προηγηθεί το 2022 «Οκλαδόν με το χρόνο» και το 2023 «Ξεκάθαρο κρύο», από τις εκδόσεις Μανδραγόρας.

Το βιβλίο χωρίζεται σε έξι ενότητες με σύνολο τριάντα τεσσάρων ποιημάτων. Κάθε ενότητα ξεκινάει με ένα bonsai πεζό κείμενο· σαν μια μικρή κατάθεση ψυχής ή σαν μια απολογία ή σαν μια ολοκληρωμένη πεποίθηση της ποιήτριας για τις θεματικές τους: Πρόκειται για τρυφερά, προσωπικά κείμενα συναισθηματικού λόγου με τον οποίο η ποιήτρια έχοντας καλή σχέση μαζί του μπορεί και διαχειρίζεται αριστοτεχνικά ποιητικές απόπειρες με θεματικούς κύκλους γύρω από: Μυστικά και χρήσιμα. Γυναίκα. Έρωτας. Σε σένα μιλώ. Ανατομία μιας ή και περισσότερων πτώσεων. Το αίμα μου είναι.

Βιώνουμε μία εποχή σχεδόν απρόσωπη και ψυχρή, όμως ευτυχώς τα συναισθήματα εξακολουθούν να υπάρχουν και να ζωντανεύουν στιγμές ζωής. Αυτό αποδεικνύει η συλλογή «με δανεικό μολύβι», καθώς τα ποιήματα της ξεκάθαρα καταπιάνονται με το συναισθηματικό βίωμα σε κάθε μορφή και έκφανση του. Υπαινικτικός ο λόγος προβάλει τον απόντα άλλον εκφράζοντας την επιθυμητή σκέψη εμφανίζοντας ένα  έμμεσο παρόν και μυστικά σε ομίχλη τυλιγμένα*.

«Μυστικά και χρήσιμα»

στίχοι από το ποίημα: «για σένα»  Για σένα γράφω/ για σένα, ναι/ και για σένα/ και για μένα, ναι./ Για μένα γράφω.

Σε πολλά σημεία το υπαινικτικό ύφος προβάλλεται για να εκφράσει επικριτικό σχόλιο, ειρωνεία, σαρκασμό ή απαίτηση με τρόπο που είναι λιγότερο άμεσος ή προκλητικός και συχνά με ψήγματα χιούμορ: στίχοι από το ποίημα:

«τακτο-ποίηση» στη θέση των παλιών πληγών/ βάλσαμο βάζω/ τα χλωρά με τα χλωρά/ τα ξερά όλα έξω./ Μια τακτοποίηση κάνω/ σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.

Μυστικά και χρήσιμα: Η χρησιμότητα τους εξαρτάται από την περίπτωση και τον τρόπο χρήσης τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μυστικά μπορούν να είναι πολύ χρήσιμα για προστασία προσωπικών δεδομένων, ασφάλεια ή αποτροπή απάτης.

«Γυναίκα»

Το μεγάλο κεφάλαιο της ζωής. Συμβολικά θεά Αφροδίτη: η θεά του έρωτα, της ομορφιάς της σεξουαλικότητας, της ηδονής και της τεκνοποίησης.

Οι πολλοί μεγάλοι ρόλοι που παίζονται στην ψυχή της. Κόρη, ερωμένη, σύντροφος, σύζυγος, αδελφή, μητέρα γιαγιά. Γυναίκα προστάτιδα, υποχρέωση, ευθύνη. Γυναίκα θηλυκή ανθρώπινη οντότητα.

στοίχοι από το ποίημα:

«μιλώ στην κορνίζα» Ούτε τα όνειρα μπορούν πια/ να με παρηγορήσουν/ με τόσες αλυσίδες δεμένη, πατέρα.

Και στο ποίημα:

«παιδί μου» Για σένα παιδί μου/ θεός γίνομαι.  

«έρωτας»

κι ενώ τα χέρια μεταξύ τους δεν γνωρίζονταν/ πέρασαν ώρες γυμνές με ενοχές/ πληρώσαν αδρά αλλά/ απ’ το παράθυρο είχαν μια θέα.

Ενοχές, φόβος και έρωτας πάνε πάντα μαζί. Αυτά τα δύο αντίθετα του στοιχεία, ενοχές και φόβος δικαιολογούνται γιατί είναι δύσκολο να δεχτούμε οι άνθρωποι ως φυσικό το γεγονός, ότι οι μεγαλύτερες στεναχώριες και τα μεγαλύτερα βάσανα που μπορεί να νιώσουμε και να προκαλέσουμε στους άλλους απαντώνται κατ’ εξοχήν στον έρωτα. Δεν υπάρχουν άλλες ισοδύναμες εμπειρίες με το μαρτύριο που προκαλούμε ή δεχόμαστε σε αυτή τη διάσταση.

Αυθόρμητη και βαθιά ευαισθησία της αλήθειας των πραγμάτων, χαρακτηρίζουν το ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα των ποιημάτων της. Η ποίηση της διακρίνεται από μια αυθόρμητη πλαστικότητα ύφους, καθώς η γλώσσα και η εικονικότητα που χρησιμοποιεί δημιουργούν έναν ιδιαίτερο ποιητικό χώρο. Οι στίχοι της Δρούγκα είναι πλούσιοι σε εικόνες και μεταφορές και συχνά αναπτύσσονται μέσα από μια ποιητική λογοτεχνία που δεν ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες ή πρότυπα. Αυτό δίνει στην ποίησή της έναν σκερτσόζικο και δημιουργικό χαρακτήρα, με απρόβλεπτες εκφάνσεις και μορφές. Η αυθόρμητη πλαστικότητα ύφους στην ποίηση της Κλεονίκης Δρούγκα, την καθιστά ως μια ποιητική φωνή που ξεχωρίζει και αναδεικνύει το προσωπικό της στιλ.

απόσπασμα από το ποίημα:

«παραισθήσεις» Λίγο πριν ξημερώσει σεργιανώ τη ζωή μου/ βρεγμένη στης ντουζιέρας το πάτωμα./ Ναι, καμιά φορά συμβαίνουν κι αυτά/ μόνη σαν είσαι·/ ξεκούμπωτες διατηρείς τις παραισθήσεις.

«Σε σένα μιλώ»

Εαυτέ μου, (χλωμέ εαυτέ, ποτέ στ’ αλήθεια δεν σ’ αγάπησα*) μιλάει η ποιήτρια με τον εαυτό της, εκφράζει σκέψεις, συναισθήματα και ανησυχίες. Ετούτο το βύθισμα την βοηθάει να ανακαλύψει πτυχές του, που δεν γνώριζε ή δεν υπολόγισε πως μπορούσαν να την συνδράμουν, πως να βρει λύσεις σε προβλήματα που αντιμετωπίζει. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να είναι ένας τρόπος αυτο-ανάκρισης και αυτο-αξιολόγησης, ή μια εξιλέωση, ένας καθαρμός από βαρίδια του παρελθόντος. 

Έτσι μέσα από την ποιητική της δράση προβάλλεται ως κοινωνική επικοινωνία, η εξιλέωση που μπορεί να ζητά συγνώμη ή να συγχωρεί κάποιον που έχει προβεί σε ασύμφορες ενέργειες. Μια μορφή κάθαρσης που δύναται να αποτελέσει έναν τρόπο για την επούλωση των σχέσεων και για την αποκατάσταση της αρμονίας και ειρήνης στην ψυχή και στο πνεύμα, αναπτύσσοντας συνειδητά την προσωπική της ανάπτυξη.

Στίχοι από το ποίημα: «θέλω να χωρίσουμε» Το μπράτσο του έβαλε στους ώμους μου/ και/ για λίγο/ ζάρωσα./ Με επιφύλαξη ακατέργαστη πιο ύστερα/ ούρλιαξα./ Δεν κάνω πίσω, Εαυτέ,/ είπα./ Θα βρω άλλον.

«Ανατομία μιας ή και περισσότερων πτώσεων»

«οδηγός Μπράιγ» Στον διάδρομο ευθεία να πάτε/ αριστερά δεν έχει φως/ δεξιά θα χαθείτε/ προχωρήστε πιο κάτω/ στον πίνακα ζωγραφικής/ ο Αδάμ κι η Εύα χωρίς μήλο/ -πάει κι αυτό/ φαγώθηκε. Μπροστά/ θα δείτε ένα ψυγείο/ σπρώξατε λίγες/ κονσέρβες συναισθήματα ή/ κάτι μουχλιασμένες ενοχές και/ βάλτε την

στην κατάψυξη./ Για ώρα ανάγκης/ χαμένη συνείδηση.

Με λόγο καθαρά ποιητικό που ξεπερνάει τα όρια της δόμησης βιωμάτων και της γλωσσικής ουσιαστικής προσωπικής αποτύπωσης έμπειρων ιδεών και έκφρασης, οδηγεί τη γραφή της μέσα σε ένα ουσιαστικό μονοπάτι, όπου τείνει να συλλάβει τις ευρύτερες κοινωνικές δομές με εσωτερικές παρορμήσεις που ερμηνεύουν σε βάθος τη γέννηση ενός έργου. Η πολύ συχνά εκφρασμένη παρότρυνση «ανατομία μιας ή και περισσότερων πτώσεων», είναι νοητή στην επιτυχημένη μετακίνηση από τον ετερότοπο του φανταστικού στο επίπεδο του πραγματικού, έστω και αν τα γεγονότα έχουν επισυμβεί σε τρικυμισμένο χωροχρόνο. Μνήμες και συναίσθημα δίνουν ρυθμό και πνοή στα ποιήματα.

«Το αίμα μου είναι»

Η ποίηση της Δρούγκα διακατέχεται από έντονα συναισθήματα και μοιάζει πως εκφράζει την εσωτερική της κατάσταση μέσα από το αίμα. Το αίμα που συμβολίζει τη ζωή, το πάθος και την αυτοτελή ύπαρξη. Μέσα από την ποίησή της, η Δρούγκα μεταφέρει τα βαθιά συναισθήματά της και την ατελείωτη πορεία της ψυχής της, αναδύονται πτυχές πόνου, ατέρμονης αγάπης, απώλειας, μελαγχολίας και αναζήτησης της πνευματικής ευλογίας.

Στίχοι από το ποίημα: «τότε στην Πόλη»/ έχει καιρό που βρίσκω τρύπα στην καρδιά/ κι άλλη μια ακόμη πιο μεγάλη./ Θες, Έλλη, να ζήσουμε στην Πόλη,/ σαν πεθάνουμε;

«Το αίμα μου είναι» στην ποίησή της γίνεται μεταφορική διέξοδος επαφής μέσα από μνήμες αγαπημένων προσώπων θέλοντας να εκφράσει την έντονη εμπειρία της συναναστροφής μέσα από στίχους τρυφερούς. «Το αίμα μου είναι» σύμβολο κοινής καταγωγής που συνδέει με την πραγματικότητα, την αλήθεια και την αυθεντικότητα σε άσβεστες μνήμες που υμνεί η ποιήτρια για πρόσωπα αγαπημένα.

Η ποίηση Κλεονίκης Δρούγκα, αποτελεί μια μορφή κοινωνικού ρεαλισμού, καθώς αντλεί έμπνευση από τον κοινωνικό περίγυρο και προσδοκά να αποκαλύψει τα προβλήματα, τις ανισότητες και τις αδικίες ώστε μέσω μιας προσωπικής προσέγγισης, προβάλλει μια αυθεντική κατά τα άλλα πραγματικότητα.