Αλέξης Σ. Ζήρας
«ΤΑ ΣΥΝΤΡΊΜΜΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΣΤΉΛΩΣΗ ΤΟΥΣ
Η αλληλέγγυα ποιητική της Λύντιας Στεφάνου»
Εκδόσεις ΘΡΑΚΑ/2022
Το κριτικό δοκίμιο που θα σας υποδεχτεί στις επόμενες σελίδες αυτού του βιβλίου προέκυψε από το διαρκές ενδιαφέρον μου, εδώ και μερικές δεκαετίες, να στρέφω την προσοχή των όσων φιλέρευνων αναγνωστών σε περιπτώσεις σύγχρονων δημιουργών που, παρά την αναμφισβήτητη αξία τους, για διάφορους λόγους δεν συμπαρατάχθηκαν στις πρώτες γραμμές της δημοσιότητας μαζί με άλλα, γνωστότερα ονόματα της λογοτεχνίας μας. Η ποιήτρια και θεωρητικός της ποίησης Λύντια Στεφάνου (Αθήνα, 1927-2013) θα μπορούσε να ήταν πολύ περισσότερο γνωστή και να έχει μια δεσπόζουσα θέση στα γράμματά μας του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Αλλά αυτό αν δεν ήταν διαφορετικά τα κριτήρια· αν δεν επικρατούσε στην κοινωνία των λογοτεχνών μας, από καταβολής της μάλιστα, η πανίσχυρη, τάση να συνδυάζουμε την αξιοσύνη με το πλεόνασμα οίκτου και λύπης που αποδίδουμε ηρωολατρικά σε ορισμένους ποιητές και πεζογράφους μας! […]
[Κάθονται πάντα στον ίδιο πάγκο]
Κάθονται πάντα στον ίδιο πάγκο
Παίζουν πάντα τα ίδια πουλιά
Μόνο που πάντα κάποιο ακόμα λείπει.
Είν’ αυτό που φτερουγίζει αόρατο
Κακός ο χειμώνας φέτος κρατάει
Ψόφια νερά της βρώμικης βροχής
Άχρηστες φλούδες από λόγια ψευτισμένα
Δελτία καιρού
Δελτία καιρών
Ψευδίσματα μπερδέματα
Ξετυλιγμένα κουβάρια να τις ανακατώνουν
με νύχια δαιμονισμένα
Να τις τραβάν δαιμονισμένοι ταχυδακτυλουργοί
Δολοφόνοι πουλιών κι ανθρώπων
Κακός χειμώνας
Ο χειρότερος λέει αυτός που κάθεται στον πάγκο
Καλύτερα που οι άλλοι φύγαν, λέει εκείνη
Κάθονται πάντα στον ίδιο πάγκο
Κι ακόμα δεν έγιναν πουλιά
*
VIII
Ίσως να τον αναγνωρίσουν εκείνοι που μεγάλωσαν
Πλάι στα νεκροταφεία των τραίνων.
Σαν πέσει η νύχτα κατεβαίνουν και κουρνιάζουν
Οι κραυγές όλων των σαρκοφάγων πτηνών.
Χωρίς φανάρια
Μεγάλες πόλεις αδιαπέραστες στο κλάμα
Ξυπόλητες, ξεσκέπαστες,
Πλαγιασμένες στο τσιμέντο
Αφιερωμένες στη συφορά.
Παιδιά με τα οικοδομικά τετράγωνα σκαμμένα στην
παλάμη
Δίχως άλλη προσευχή.
Κήποι φραγμένοι με συρματοπλέγματα
Αδιάβατοι καθώς το αγέννητο τραγούδι
Σαν την πηχτήν ομίχλη πικροί.
Στο γειτονικό φαρμακείο
Που μυρίζει
Σάρκα ύστερα απ’ τον φόνο
Φέραν τη μάνα μου. Την επόμενη μέρα
Την πήγαν για τ’ αλλού
Πέρα απ’ τα τραίνα