Δαίμων μέγας, ὦ Σώκρατες· καὶ γὰρ πᾶν τὸ δαιμόνιον μεταξύ ἐστι θεοῦ τε καὶ θνητοῦ
Ο Ησίοδος στη Θεογονία τον θέλει πριν τους Ολύμπιους θεούς, ο Αριστοφάνης στους Όρνιθες τον έχει να ανθίζει μέσα από ένα αυγό, που είναι καρπός της Νύχτας με το Σκότος, αργότερα τον βλέπουμε ως γιό ή ακόλουθο της Αφροδίτης, υπάρχουν πολλές παραλλαγές. Η Διοτίμα στο Συμπόσιο του Πλάτωνα τον ονομάζει δαίμονα μεσολαβητή μεταξύ θεών και ανθρώπων, γέννημα άλλοτε της Ουρανίας και άλλοτε της Πανδήμου Αφροδίτης. Στα Ελευσίνια Μυστήρια τον λάτρευαν ως Πρωτόγονο. Στις Μεταμορφώσεις του Απουλήιου τον 2ο αιώνα μ.Χ. στο διήγημα Έρως και Ψυχή εμφανίζεται να ερωτεύεται άθελά του την Ψυχή, έτσι γίνεται και ο ίδιος ευάλωτος όπως τα θνητά θύματά του.
Δύναμη γενεσιουργός και ταυτοχρόνως καταστροφική, πότε παιχνιδιάρης και πότε σοβαρός, δι-εκδικητής ή απελευθερωμένος, καθημερινός ή ακυρωμένος, λυπημένος ή χαρούμενος, ο Έρωτας είναι παντού παρών γι’ αυτό τον συναντάμε διαχρονικά και σε όλες τις τέχνες, στη ζωγραφική, στη γλυπτική, στη μουσική, στην ποίηση.
Στις οριακές εκφάνσεις του ενεργοποιεί ψυχοπαθολογικές συμπεριφορές ταλαιπωρώντας τους ανθρώπους που δεν αποφασίζουν να ψάξουν βαθύτερα μέσα τους για απαντήσεις. Πάντως, σύμφωνα με το διήγημα του Απουλήιου μετά από πολλές δοκιμασίες κατορθώνεται τελικά η ένωσή του με την Ψυχή. Ας πούμε, λοιπόν, πως χάρις σ’ αυτό το αίσιο τέλος του μύθου υπάρχει η δυνατότητα, κάποτε, αντί της αιώνιας πάλης τους ο άνδρας και η γυναίκα να επιλέξουν αντί της διάσπασης την ένωσή τους και το βαθύ απόσταγμα της αγάπης.
Το θέμα που επέλεξα για τον Φεβρουάριο είναι ο Έρωτας και ευχαριστώ τους ανθολογούμενους, τις τρεις ποιήτριες Θεώνη Κοτίνη, Ντίνα Μαρίνη, Αγγελική Σιδηρά και τους πέντε ποιητές Θανάση Γαλανάκη, Άγγελο Καλογερόπουλο, Κώστα Κουτσουρέλη, Ξάνθο Μαϊντά και Παναγιώτη Νικολαϊδη για τα ανέκδοτα ποιήματά τους, που προσεγγίζουν διαφορετικές εκδοχές του θέματος με την ματιά και την γραφή της συγχρονίας.
Τα 7+1 ζωγραφικά μου έργα, που μου ζητήθηκαν για να παρεμβάλλονται ανάμεσα στα ποιήματα, φυσικά δεν τα εικονογραφούν, απλώς είναι η δική μου εικαστική ματιά στον Έρωτα και προέρχονται από την έκθεση μου με τίτλο «Δωμάτια-Ένοικοι-Ανοίγματα» (2014, Περιτεχνών)
Ηρώ Νικοπούλου
Ανάσκελα (τέμπερα σε χαρτόνι 35×25)
Θανάσης Γαλανάκης
Τῌ ΣΥΝΕΥΝῼ
Ἔλα νὰ πᾶμε ἀπ’ τὸ κακὸ στὸ χειρότερο
Τ. Παυλοστάθης
Στραβώνει ὁ ἥλιος τοὺς δεσμῶτες τοῦ Σωκράτη
καὶ τότε πρέπει μιὰν ἀπόφαση νὰ λάβουν.
Στὸν ἑαυτό τους θὰ συστήσουν «κάνε κράτει»
ἢ τῶν ματιῶν τους τὴ φωτιὰ διαρκῶς θ’ ἀνάβουν;
Ἀνατολὴ ἢ δύση, ὅλα μοιάζουν ἴδια
στὰ δυὸ μεγάλα, στρογγυλά, γλυκά σου μάτια,
ὅμως θαρρῶ εἶν’ τοῦ μυαλοῦ σου τὰ παιχνίδια
ποὺ δὲν σ’ ἀφήνουν νὰ εἰσβάλλεις στὰ παλάτια
τῆς εὐτυχίας ποὺ ὅλο φῶς ἀγλαϊσμένη
τὸν κρύο θάνατο ἀπωθεῖ, διώχνει τὴ λύπη·
κι ἅμα νομίζεις ὅτι κάτι τί σοῦ λείπει,
καὶ νιώθεις ἄδεια ἐνῶ εἶσαι ταϊσμένη,
σὰν πέφτει ὁ ἥλιος πρὸς τὴ θάλασσ’ ἄδειο πλοῖο
σκέψου ὅτι μιὰ ἐσύ κι ἐγὼ ἄλλος ἕνας: δύο.
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ (λάδι σε καμβά 50×40 εκ.)
Άγγελος Καλογερόπουλος
TO MHΛΟ ΤΗΣ ΕΣΠΕΡΙΑΣ
Ἔλεγα πάντα πὼς μ’ ἀρέσουν οἱ μελαχροινές, * μὰ κατὰ βάθος ζητοῦσα πάντα μιὰ ξένη
ξανθιὰ σὰν καὶ σένα, * μὲ δέρμα σταρένιο· * νὰ θαυμάζω τοὺς τρόπους σου, * νὰ
ἀφήνομαι στὰ λεπτὰ δάχτυλά σου, * νὰ μὲ ναρκώνει τὸ ἄρωμά σου, * νὰ μαθαίνω τὴ
γλώσσα σου στὰ ὑγρά σου φιλιά, * νὰ γίνεται ὁ ἔρωτας ἰδανικός. Ν’ ἀκολουθῶ τὴν
ἀθώα σου εὐγένεια, * τὰ ἔκπληκτα μάτια σου * καθὼς ἀνασύρουν τὰ τοπία τοῦ δικοῦ
μου βυθοῦ, * τὸ θυμωμένο μουτράκι σου καθὼς μὲ βάζει σὲ τάξη.
Μὲ κοιτάζεις στὰ μάτια. Κι ἂς εἶναι τὰ μάτια μου θολά. Βρίσκεις τὸν τρόπο νὰ
καθαρίζεις καὶ τὴ δική μου ματιά.
Μόνο ποὺ δὲν καταδεχτήκανε ποτὲ τὰ μάτια σου
ν’ ἀνοιχτοῦν
καὶ στὴ δική μου ματιά
ἀπὸ τὴν ἀνέκδοτη συλλογή ΘΕΡΟΣ, ΤΡΥΓΟΣ, ΠΟΛΕΜΟΣ
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΜΕ ΒΙΒΛΙΟ (λάδι σε καμβά 50×40 εκ.)
Θεώνη Κοτίνη
Απάτη
Το ξέρω
πως το σώμα κουράζεται
στα ίδια φερσίματα
ξανά και ξανά.
Το νιώθω πως ζήτησες
το άγνωστο πέρας
ενός άλλου κορμιού.
Ακίνητο βέβαια όπως πάντα το όριο
μα εσύ ακόμα πιστεύεις
σε ανύπαρκτη όχθη.
Βρήκες ήδη
σε σφρίγος καινούριο
διαβατήριο να διασχίσεις τα σύνορα.
Σπασμένη πυξίδα
οι παλιές χαράξεις του στήθους μου
Μένω εδώ
ν’ αναγνώσω τα χέρια μου
σε νέα αφής απορία.
Έχεις δίκιο λοιπόν.
Το σώμα όχι προορισμός
μα θητεία
σταθμός μοναχού ταξιδιώτη
που ημερώνει το φόβο
σε θράκα αγκαλιάς
πριν λύκος κινήσει
νέα σάρκα να βρει
για να ζήσει.
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΜΕ ΓΑΤΟ (λάδι σε καμβά 50×40 εκ.)
Κώστας Κουτσουρέλης
Τριπλό τραγούδι λυπημένο
α
Σαν το παιδάκι που το δώρο τού στερήσαν
για τιμωρία πριν τ’ αγγίξει καν, κι εκεί
όπου δεν φτάνει, σε ψηλό ράφι, τ’ αφήσαν
να του θυμίζει όσα του ‘χουν αρνηθεί
Σαν εθισμένος κυβιστής ή χαρτοπαίχτης
που το ξημέρωμα πανί είναι με πανί
κι όμως δεν φεύγει, της ζαριάς ρακοσυλλέχτης,
προτού η τσόχα απ’ το τραπέζι ξεστρωθεί
Σαν ποδηλάτης που ενώ τρέχει προς το τέρμα
γλιστράει και πέφτει και σωριάζεται στη γη
Σαν το πλεούμενο που ξέμεινε από έρμα
και το φλερτάρουν οι ρουφήχτρες κι οι βυθοί
Στέκομαι τώρα, δες με, άοπλος μπροστά σου
Κράτα με ή πέτα με Μονά ζυγά δικά σου
β
Σου γράφω, και σου γράφω, και σου γράφω
το ανέγγιχτο αλλιώς πώς να τ’ αγγίξω;
Τον Χώρο, τον φρικτό μηχανορράφο
που μας χωρίζει πώς να τον συμπτύξω
πώς στου άχωρου τη χώρα να χωρέσω
τα χωριστά πώς να τα κάνω ένα
πώς το Χωρίς, το Χώρια ν’ αναιρέσω
το αχώρητο πώς να το πιάσω – Εσένα;
γ
Πού νά ‘βρω φως τώρα, Γυναίκα, να σε ντύσω
που φαναράκι είμαι εγώ το πιο μικρό
ποιου αστερισμού την ίριδα να σου χαρίσω
που είμαι κεράκι κι όλο τρέμω στον καιρό
Δεν είμαι ο Σείριος, ο Βέγας, ο Αντάρης
δεν είμαι ο Αλτάιρ, ο καυτός ο Αλδεβαράν
είμαι ο θαμπός ο ουρανός ο αποβροχάρης
που στην ποδιά τους οι Υάδες τον κρατάν
Είμαι μια σπίθα στη ραγάδα του καθρέφτη
ένα αντηλάρισμα σε σκοτεινή αμμουδιά
Μα τι παράξενο, επάνω μου όταν πέφτει
με καίει το βλέμμα σου σαν του ήλιου την καρδιά
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΜΕ ΚΑΡΕΚΛΑ (λάδι σε καμβά 50×40 εκ.)
Ξάνθος Μαϊντάς
Έρως ‘Απτερος
Αν να διαλέξεις πρέπει,
όχι από υποχρέωση
μα για του παιχνιδιού τη χάρη,
όμως εσύ διστάζεις!
Διαλέγω τότε εγώ για σένα.
Το πιο μικρό στεφάνι από κυκλάμινα.
Στου σαλονιού την πολυθρόνα,
απ` τον καθρέφτη απέναντι,
την κάθε του προσώπου σου
έκφραση να βλέπω,
πραγματικού κι ειδώλου,
τον κάθε σου σπασμό.
Στο τρίπτυχο του μύθου μας
τα χείλη σου κι οι δύο πόρτες της αυλής,
η μπροστινή θεσπέσια στολισμένη,
μα εγώ από την πίσω πόρτα,
που στόλιζε άγαλμα κεραμικού·
παιδί γυμνό με τις φτερούγες του σπασμένες,
κάθε νυχτιά κλεφτά θέλω να μπαίνω.
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΜΕ ΚΟΥΤΙ (λάδι σε καμβά 50×40 εκ.)
Κωνσταντίνα Μαρίνη
ΑΔΗΛΟΣ ΑΝΑΠΝΟΗ
Πιο ανθεκτικά από εμάς στον έρωτα
τα πράγματα
Αντέχουν να τον κουβαλούν
για χρόνια.
Ασήμαντα, μικρά αντικείμενα
που δεν τα υποψιάζεται κανείς,
εχέμυθα, πιστά για μια ζωή
σε σκοτεινές γωνιές των συρταριών
παραχωμένα,
σαν βγαίνουν ξαφνικά στο φως
ακέραιο τον ανασύρουνε μαζί τους.
Μα απ’ όλα περισσότερο τα ρούχα,
στις ίνες του υφάσματος και τις ραφές
μυστικά αναλλοίωτο
κρατούν το άρωμα του,
αυτό που ανέδυε η ψυχή
όταν κατάσαρκα τον φόραγε το σώμα.
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΕ ΜΑΥΡΟ ΔΩΜΑΤΙΟ (λάδι σε καμβά 60×60 εκ.)
Παναγιώτης Νικολαΐδης
ΕΙΣΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
της Μαριάννας
Είναι πρωί και σε κοιτάζω.
Τρέχεις μέσα στο σπίτι
σαν τρελή
ξυπνάς το παιδί μας και το ντύνεις
απλώνεις ρούχα
συγυρίζεις
κάνεις καφέδες
βάζεις πλυντήριο.
Σε βλέπω
και δεν έχω έναν στίχο
για να σ’ ακουμπήσω.
Μέσα στο ποίημα όμως αγαπημένη
είσαι ακόμη δίπλα μου
γυμνή.
ΕΙΔΩΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΔΩΜΑΤΙΟ (λάδι σε καμβά 70×70)
Αγγελική Σιδηρά
ΕΡΩΤΑΣ
Μια μαργαρίτα μαδημένη
ανάμεσα στο δεν και το μηδέν.
Κενή μια πολυθρόνα
λικνίζεται στο πριν και το μετά.
Παγκάκι άδειο
συσσωρευμένες μνήμες ασυνάρτητες
κρυφθήκανε στο πουθενά.
Δυο χελιδόνια μισοκρυμμένα
στη στέγη ενός μικρού σπιτιού.
Στις όχθες του Ευρώτα
ένα κορίτσι ξαπλωμένο
ονειρεύεται τον Έρωτα.