Τα φθινοπωρινά φύλλα έχουν ωριμάσει και πέφτουν ∙
Εάν ο αυριανός άνεμος είναι άγριος ,
Θα τα σαρώσει όλα.
Τα κοράκια πάνω απ’ το δάσος μάς καλούν ∙
Αύριο μπορεί να σχηματίσουν σμήνος και να φύγουν.
Ω, γλυκό, σιωπηλό πρωινό τού Οκτωβρίου,
Ξεκίνα τις ώρες αυτής τής μέρας αργά.
Κάνε τη μέρα να μας φαίνεται λιγότερο σύντομη.
Οι καρδιές δεν αποστρέφονται τη σαγήνη,
Γοήτευσέ μας με τον τρόπο που μόνο εσύ ξέρεις.
Απελευθέρωσε ένα φύλλο το χάραμα ∙
Κι ένα άλλο το μεσημέρι ∙
Σ’ ένα από τα δέντρα μας, πέρα μακριά .
Επιβράδυνε την κίνηση τού ήλιου με μια λεπτή ομίχλη ∙
Μέθυσε τη γη με αμέθυστο.
Αργά, αργά!
Κάν’ το για χάρη των σταφυλιών μόνο,
Τα φύλλα των οποίων έχουν ήδη καεί απ’ τον πάγο,
Ας μη χαθούν όμως και οι καρποί –
Κάν’ το για χάρη των σταφυλιών κατά μήκος τού τοίχου.(Μεταφραστική δοκιμή: Νίκος Λάζαρης)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο Ρόμπερτ Φροστ γεννήθηκε στο Σαν Φραντσίσκο τής Καλιφόρνιας το 1874.Ο πατέρας του Ουίλιαμ Πρέσκοτ Φροστ ήταν δάσκαλος και δημοσιογράφος, ενώ η μητέρα του Ιζαμπέλ Μούντι καταγόταν από τη Σκωτία. Μετά τον θάνατο τού πατέρα του από φυματίωση, που συνέβη όταν ο Φροστ ήταν έντεκα ετών, η οικογένειά του μετακόμισε στο Lawremce τής Μασαχουσέτης, κοντά στους προγόνους τού πατέρα του. Εκεί ο Φροστ τελείωσε το Λύκειο και δημοσίευσε τους πρώτους στίχους του στο λογοτεχνικό περιοδικό τού σχολείου. Σπούδασε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα στο Κολλέγιο τού Ντάρμουθ και αργότερα στο πανεπιστήμιο τού Χάρβαρντ. Η ζωή του ήταν δραματική και σημαδεύτηκε από απώλειες και πένθη. Εκτός από τον πατέρα του τον οποίο έχασε νωρίς, ο Φροστ θρήνησε επίσης την απώλεια τής μητέρας του, τής μικρότερης αδελφής του Jeanie (που πέθανε έγκλειστη σε ψυχιατρική κλινική) και των τεσσάρων από τα έξι παιδιά τα οποία απέκτησε από τον γάμο του με την Έλινορ Μίριαμ Φροστ.
Ο Ρόμπερτ Φροστ ανήκει, μαζί με τον Τ.Σ. Έλιοτ και τον Γουάλας Στίβενς, στην αγία τριάδα των μεγαλύτερων Αμερικανών ποιητών τού εικοστού αιώνα. Το έργο του απεικονίζει με αξιοσημείωτο ρεαλισμό και ενάργεια την αγροτική ζωή στην περιοχή τής Νέας Αγγλίας. Ταυτόχρονα διερευνά με μιαν εξόχως διεισδυτική ματιά τα θεμελιώδη ερωτήματα τής υπάρξεως, καθώς επίσης και τα προβλήματα που απορρέουν από τη μοναξιά τού σύγχρονου ατόμου σε ένα αφιλόξενο, αδιάφορο σύμπαν. Ο Φροστ είναι ο μόνος Αμερικανός ποιητής που έχει τιμηθεί τέσσερις φορές με το βραβείο Πούλιτζερ. Ακόμη προτάθηκε πολλές φορές ως υποψήφιος για το βραβείο Νόμπελ, ενώ το 1961 ανακηρύχθηκε δαφνοστεφής ποιητής (poet laureate) τού Βερμόντ.
Το ποίημα «Οκτώβριος» που προσπάθησα να αποδώσω στη γλώσσα μας, μπορεί να διαβαστεί με δύο τρόπους. Ο πρώτος, είναι να το εκλάβουμε ως την έκφραση τού απόλυτου σεβασμού και τής αγάπης τού Φροστ προς τη Φύση. Αυτός που λέει «εγώ» στο ποίημα, απευθύνει μιαν έκκληση στο γλυκό, σιωπηλό πρωινό τού Οκτωβρίου και τού ζητάει να κυλήσει αργά, να επιβραδύνει όσο γίνεται περισσότερο την κίνησή του. Για ποιο λόγο; Μα, για να καθυστερήσει την αμείλικτη ροή τού χρόνου που επιφέρει τη φθορά σε κάθε ζωντανό οργανισμό. Ωστόσο, ο αφηγητής (προσέξτε!) δεν ζητάει αυτή η δωρεά τής Φύσεως να γίνει για τους ανθρώπους, αλλά για τα σταφύλια. «Κάν’ το για χάρη των σταφυλιών» λέει, λες και μόνο αυτά υπάρχουν πάνω στη γη!
Ο δεύτερος τρόπος, (τον οποίο προτείνουν κάποιοι μελετητές) είναι να δούμε το ποίημα ως μία μεταφορά των γηρατειών. Ο αφηγητής που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο τής ηλικιακής ωριμότητας (δηλαδή στο φθινόπωρο τής ζωής) και αισθάνεται το φάσμα τού θανάτου (που εκπροσωπείται εδώ με τα φύλλα τα οποία πέφτουν ένα-ένα από τα δέντρα), να πλησιάζει, απευθύνεται στο πρωινό τού Οκτωβρίου και το παρακαλεί να κυλήσει αργά ∙ να καθυστερήσει δηλαδή όσο γίνεται περισσότερο τη φθορά και την έλευση τού μοιραίου συμβάντος. Παρακαλεί αυτό να γίνει για χάρη των σταφυλιών που συμβολίζουν τα παιδιά του. Ο ομιλητής δεν είναι έτοιμος να τα αποχωριστεί. Αισθάνεται ακόμα συνδεδεμένος μαζί τους. Ζητάει λοιπόν να τού δοθεί αυτή η χάρη: να κερδίσει τον χρόνο που χρειάζεται, ώστε να μπορέσει να συνειδητοποιήσει καλύτερα την πράξη τού αποχωρισμού, η οποία θα κλείσει οριστικά, και με δραματικό τρόπο, την αυλαία τού βίου του. Και κάτι τελευταίο. Η λέξη αμέθυστος την οποία αναφέρει στο ποίημά του ο Φροστ, «Μέθυσε τη γη με αμέθυστο», έχει αρχαιοελληνική προέλευση και συνδέεται με την αρχαία ελληνική μυθολογία, και τον Βάκχο τον θεό τού κρασιού.
Ο Ρόμπερτ Φροστ πέθανε στη Βοστώνη το 1963. Δύο χρόνια νωρίτερα είχε επισκεφθεί την Αθήνα, για να γνωρίσει, όπως δήλωσε, τη χώρα στην οποία έζησε ένας παλαιός του φίλος: ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Σωκράτης.