Scroll Top

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι – Το όνειρο ενός γελοίου

[…] Αγαπώ περισσότερο εκείνους που με κοροϊδεύουν, τους αγαπώ περισσότερο από τους άλλους. Γιατί; Δεν ξέρω μα έτσι επιθυμώ να μείνω. Γελιέμαι, συχνά, δεν ξέρω μα έτσι επιθυμώ να μείνω. Γελιέμαι συχνά, δεν ξέρω αν η πείρα θα με ωφελήσει. Και χωρίς άλλο θα πέσω πολλές φορές ακόμα έξω προτού να ‘βρω το πώς πρέπει να κηρύττω, δηλαδή πια λόγια και ποιες πράξεις είναι καλύτερες για να πείσω – γιατί είναι πολύ δύσκολο, το ξέρω καλά! Αλλά και ποιος δεν πέφτει έξω; Ωστόσο όλα βαδίζουν προς τον ίδιο σκοπό, ο σοφός όπως και ο εγκληματίας, μα από διάφορους δρόμους. Είναι μια παλιά αλήθεια.
Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να γελιέμαι πολύ, γιατί είδα την αλήθεια και ξέρω πως οι άνθρωποι μπορεί να γίνουν ωραίοι κι ευτυχισμένοι χωρίς να χάσουν τη δύναμη για να ζήσουν πάνω στη Γη. Δε θέλω και δε μπορώ να πιστέψω πως η διαφθορά είναι νόμος φυσικός στους ανθρώπους. Μπορούν να γελάσουν με την πίστη μου, με τη φυλάγω: είδα την αλήθεια! δεν τη φαντάστηκα, την είδα, την είδα! και η ζωντανή της εικόνα θα κατέχει την ψυχή μου για πάντα. Την είδα τόσο καθαρά που δε μπορώ να πιστέψω πως οι άνθρωποι δεν είναι δυνατό να τη γνωρίσουν. Πώς, από τότε που την είδα μπορούσα να κάνω ανεπανόρθωτα σφάλματα; Δε μπορώ να γελαστώ. Ίσως μάλιστα θα είμαι στην αρχή υποχρεωμένος να δανείζομαι τα λόγια μου, όχι όμως για πολύ καιρό! Η ζωντανή εικόνα θα ορθώνεται πάντα μπροστά μου και θα με οδηγεί. Έχω τη δύναμη και θα μιλήσω και θα ζήσω και θα ζήσω χίλια χρόνια!
Ξέρετε, ήθελα στην αρχή να τα κρύψω πως τους διέφθειρα: θα ήταν σφάλμα, το πρώτο μου σφάλμα. Με η αλήθεια μου είπε: μη λες ψέματα! – Και μίλησα.
Και πώς να χτίσουμε αυτόν τον παράδεισο; Δεν ξέρω. Εδώ όλα τα λόγια θα με πρόδιναν. Με τ’ όνειρό μου έχασα τις κυριότερες εντυπώσεις και τις εκφράσεις τις πιο χρήσιμες. Να εκείνο ακριβώς που δε μπορούν να καταλάβουν αυτοί που με κοροϊδεύουν και λένε: «Όνειρο, παράκρουση, παραλήρημα…». Μπα! τι είναι ένα όνειρο; Και μήπως είναι τίποτα άλλο από ένα όνειρο η ζωή μας; Κι ακόμα, έστω, ο παράδεισος δε θα γίνει (αν και το πιστεύω απολύτως αυτό) μα όπως κι αν είναι θα κηρύξω.
Ωστόσο, είναι τόσο απλό… Σε μια μέρα, σε μια ώρα, όλα μπορεί να συμβούν! ΑΓΑΠΑΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ˙ ιδού το παν!
Μια παλιά αλήθεια, μα όχι και τόσο, μερικών αιώνων μονάχα. Το κακό έγκειται σ΄αυτό: «Η συνείδηση της ζωής αξίζει περισσότερο από τη ζωή˙ και η συνείδηση των νόμων της ευτυχίας αξίζει περισσότερο από την ευτυχία». Να τι πρέπει να χτυπήσουμε. Και θα το χτυπήσω εγώ!
Ω! αν όλος ο κόσμος ήθελε να θέλει, όλα θα ‘χανε γίνει κιόλας!

Πηγή: Φ.ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ, Το όνειρο ενός γελοίου | Μετάφραση: Γ.Συμηριώτη, Εκδ.ΚΟΡΟΝΤΖΗΣ, 2007 

Post cover: Η παράσταση «Το Όνειρο ενός γελοίου» με τον Άρη Σερβετάλη