Scroll Top

Απεβίωσε ο ποιητής Jack Hirschman (13/12/1933—22/08/2021)

Ο Hirschman γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη από μια ρωσική εβραϊκή οικογένεια.  Έλαβε πτυχίο από το City College της Νέας Υόρκης το 1955 και MA (1957) και Ph.D. (1961) από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα .  Ενώ παρακολουθούσε το City College, εργάστηκε για την Associated Press.  Όταν ήταν 19, έστειλε μια ιστορία στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ , ο οποίος απάντησε: “Δεν μπορώ να σε βοηθήσω, παιδί μου. Γράφεις καλύτερα από μένα όταν ήμουν 19 ετών. Αλλά διάολε, γράφεις όπως εγώ. Αυτό δεν είναι αμαρτία. Αλλά δεν θα φτάσεις πουθενά με αυτό. “. Ο Hirschman άφησε ένα αντίγραφο της επιστολής στο Associated Press και όταν ο Χέμινγουεϊ αυτοκτόνησε το 1961, το «Γράμμα σε έναν νεαρό συγγραφέα» διανεμήθηκε από την τηλεφωνική υπηρεσία και δημοσιεύτηκε σε όλο τον κόσμο.

Ο Hirschman παντρεύτηκε τη Ruth Epstein, την οποία είχε γνωρίσει και είχε ραντεβού όταν ήταν φοιτητές στο CCNY, το 1954. Μετά την αποφοίτησή του, η Ruth έγινε διευθύντρια προγράμματος του KPFK και τελικά γενική διευθύντρια του δημόσιου ραδιοφωνικού σταθμού KCRW της Σάντα Μόνικα . Το ζευγάρι απέκτησε δύο παιδιά, τον Ντέιβιντ και τη Σίλια.

Στις δεκαετίες του 1950 και του 60, ο Hirschman δίδασκε στο Dartmouth College και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Λος Άντζελες . Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο UCLA, ένας από τους μαθητές που γράφτηκαν στην τάξη του ήταν ο Jim Morrison που αργότερα έγινε συνιδρυτής και βασικός τραγουδιστής του αμερικανικού συγκροτήματος The Doors Για ένα τέταρτο του αιώνα, ο Hirschman περιφερόταν στους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο, καφετέριες και διαβάζοντας, γινόμενος ενεργός ποιητής του δρόμου και περιπατητικός ακτιβιστής. Ο Hirschman ήταν επίσης ζωγράφος και κολλαγκίστας.Ο Hirschman πέθανε στο σπίτι του στο Σαν Φρανσίσκο στις 22 Αυγούστου 2021, σε ηλικία 87 ετών.

Ποίηση
Ο πρώτος τόμος ποίησής του, Μια αλληλογραφία των Αμερικανών , που δημοσιεύτηκε το 1960 από την Indiana University Press , περιλάμβανε μια εισαγωγή του Karl Shapiro : «Τι ανακούφιση να βρεις έναν ποιητή που δεν φοβάται το χυδαίο ή το συναισθηματικό, που μπορεί να ξεσπάσει στα γέλια ή να κλάψει το κεφάλι του στην ποίηση – που μπορεί να κάνει έρωτα στη γλώσσα ή να το κλωτσήσει στο παντελόνι ». Μεταξύ των πολλών ποιητικών του τόμων είναι οι Αλληλογραφία των Αμερικανών (Indiana U. Press, 1960), Black Alephs ( Trigram Press, 1969), Lyripol ( City Lights , 1976), The Bottom Line (Curbstone, 1988) καιEndless Threshold (Curbstone, 1992).

Έχει μεταφράσει πάνω από δύο δωδεκάδες βιβλία από γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά, ρωσικά, αλβανικά και ελληνικά.

Ο Jack Hirschman με τον Πολωνό Αμερικανό μεταφραστή Janusz Zalewski στο City Lights Bookstore Beats Festival, Σαν Φρανσίσκο (2007)
Το 2006, ο Hirschman κυκλοφόρησε την πιο εκτενή συλλογή ποιημάτων του μέχρι σήμερα, The Arcanes. Δημοσιευμένο στο Σαλέρνο της Ιταλίας από την Multimedia Edizioni, το The Arcanes περιλαμβάνει 126 μεγάλα ποιήματα που εκτείνονται σε 34 χρόνια.

Επιπλέον, το 2006, ο Hirschman διορίστηκε Βραβευμένος ποιητής του Σαν Φρανσίσκο από τον Δήμαρχο Gavin Newsom . Στην εναρκτήρια ομιλία του Poet Laureate, ο Hirschman οραματίστηκε τη δημιουργία ενός Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης στο Σαν Φρανσίσκο, επαναλαμβάνοντας μια μεγάλη παράδοση από το λογοτεχνικό παρελθόν της Πόλης.

Τον Ιούλιο του 2007, οι Φίλοι της Δημόσιας Βιβλιοθήκης του Σαν Φρανσίσκο, ο Δήμαρχος Γκάβιν Νιούσομ , ο Χίρσμαν και η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Σαν Φρανσίσκο παρουσίασαν το πρώτο τους Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης στο Σαν Φρανσίσκο.

Ο Hirschman ονομάστηκε Poet-in-Residence with Friends of the San Francisco Public Library το 2009. Ο Hirschman συνέχισε το έργο του υποστηρίζοντας τη λογοτεχνική κοινότητα και ήταν ο βασικός διοργανωτής του διετούς πλέον διεθνούς φεστιβάλ ποίησης του Σαν Φρανσίσκο.

Από το Φεστιβάλ του 2007 και μετά, ο Hirschman, σε συνεργασία με τους Φίλους της Δημόσιας Βιβλιοθήκης του Σαν Φρανσίσκο και τη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Σαν Φρανσίσκο, παρουσίασαν μικρότερα φεστιβάλ ποίησης σε διάφορες γλώσσες, όπως το Λατινικό Φεστιβάλ Ποίησης, το Φεστιβάλ Ποίησης του Βιετνάμ και τις Ιρανικές Τέχνες Φεστιβάλ Ποίησης.

Ο Hirschman επιμελήθηκε το Poets 11 Anthology, το οποίο συγκέντρωσε ποίηση από καθεμία από τις 11 περιοχές της Πόλης.

Πολιτικές απόψεις
Ο Χίρσμαν υποστήριξε το αντιπολεμικό κίνημα, το Κόμμα του Μαύρου Πάνθηρα, και υποστήριξε τα δικαιώματα των άστεγων.

Σύμφωνα με μια κριτική βιβλίου του 2006, ο Χίρσμαν ήταν σταλινικός. Ο Hirschman μετέφρασε τα νεανικά ποιήματα του Ιωσήφ Στάλιν στα αγγλικά ( Joey: The Poems of Joseph Stalin; Deliriodendron Press, 2001). Ήταν βοηθός εκδότη στο αριστερό λογοτεχνικό περιοδικό Left Curve και ήταν ανταποκριτής της The People Tribune . Δραστηριοποιήθηκε με την Ταξιαρχία Επαναστατών Ποιητών. Ο Hirschman είναι προφίλ στο ντοκιμαντέρ του 2009 Red Poet  στο οποίο προσδιορίζεται ως μαρξιστής – λενινιστής. Δήλωσε σε συνέντευξή του στο San Francisco Chronicle, “Το πιο σημαντικό πράγμα ως ποιητής είναι ότι εργάστηκα για το κομμουνιστικό κίνημα για 45 χρόνια και τη νέα τάξη φτωχών και άστεγων”.

Πηγή: Βικιπαίδεια

ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ [1953]

Εκείνος ο άνεμος, εκείνος ο άνεμος υδάτινων φωνηέντων
Που στροβιλίστηκε απ’ τα ωδικά οστά
Αυτού που θέρισε έναν κόσμο μουσικής
Με του λαιμού την άρπα, και αγίασε τα ουράνια
Μέσα στις σπηλιές του αυτιού,
Με αγαλλιάζει ακόμα, ριπίζει με μουγκανιστή φλόγα
Το δυστυχισμένο αίμα, και αντισταθμίζει
Την ελεγεία μέσα στην ολολύζουσα νύχτα.

Εκείνη η γραφίδα, εκείνη η γραφίδα που ξεπρόβαλλε
Από την ποίηση θαλασσών, μουντζούρωσε
Τις Βίβλους ενός παιδιού πάνω σε σκουριασμένα φύλλα
Και τα έκανε να πετάξουν,
Έσκισε την καλυμμένη αναρχία
Του σακατεμένου ήχου και της απόκρυφης λέξης,
Και κατάπιε άδειες γραφές
Με τον κατακλυσμό της ανάσας της.

Εκείνο το θάνατο, εκείνο το θάνατο, την κατάρρευση
Του μυαλού, το στόμα που η έκρυσή του
Αγίασε το υαλογράφημα
Ενώ η παγερή βροχή του Νοεμβρίου χτυπούσε τη μοίρα,
Καθόλου δε θρηνώ.
Διότι στη φτώχεια των ημερών, φουσκώνω
Από τις ολοκληρωμένες ωδές, απ’ το στόμα
Της χορωδίας των κωδωνοκρουστών νεκρών.

*

ΤΟ ΑΚΑΤΟΝΟΜΑΣΤΟ [1987]

Υπάρχει μία λέξη
για την ανεμπόδιστη ευτυχία
μετά τον έρωτα,
τον ανήσυχο ύπνο που γεννάει
το ποίημα,
τη διαύγεια την άλλη πλευρά της γεύσης
του ποτού και της νικοτίνης
ή του αρωματικού καπνού,

τις μυρωδιές απ’ οπουδήποτε
που εισβάλλουν ευωδιαστές –

Ω απλέ ύπνε του σιτάρ
του σώματος,
σε παίζω με τις βλεφαρίδες μου
όπως οι κεραίες
μίας κατσαρίδας
γράφουν τον καφέ της στίχο
σε ένα ψίχουλο στο κελάρι.
Είναι μια εποχή όπου
όλα κατασκευάζονται
σαν τον αντίχειρα και τον δείκτη.

Ο ήλιος γεννιέται
απ’ τ’ ωάριο στο φεγγάρι
των γοφών σου˙
θα χρειαστεί όλη τη νύχτα, το σπέρμα μου,
τα θραύσματα κατά μήκος της θάλασσας,
τα όνειρά σου, και ύστερα
θα ανήκει στον υπόλοιπο
κόσμο ξανά.

Δεν γνωρίζω τη λέξη σ’ αυτή τη γλώσσα
για το ιντερλούδιο ανάμεσα
στο σώμα σου και τη βύθιση
του δικού μου στον ύπνο,
μα ποτέ δεν είναι το ποίημά μου
περισσότερο ποίημα,
ούτε η ακινησία
τόσο ώριμη.
Είμαι σαν τη λέξη σταφύλι
ή νεραϊδένια, η πράξη
της γραφής με διεγείρει,
δεν αποκοιμιέμαι μα ξεραίνομαι
στον ύπνο πλάι σου
σάμπως μεθυσμένο μελάνι
κυκλωμένο από ένα σώμα
με υφή σταφυλιού

οι τρυφερές σου χειρονομίες
πάντα αφήνουν κηλίδες
ανεξίτηλων τόνων.

*

ΕΡΩΤΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ [2000]

Μεγαλύτερη ευτυχία απ’ όλες
απαλά δηλώνεις
οικειότητα ακουμπώντας
τα χείλη σου ακριβώς εδώ.

Επομένως αυτή ‘ναι σκέψη
χωρίς σκέψη. Ειπωμένη παρ’ ότι
τίποτα δε λέγεται, όταν το τίποτα
είναι τα πάντα, γυμνό

φιλί που έριξε τα ψίχουλα
του χρόνου και τo όργιο
των πεντάρων που πετάχτηκαν
και κόλλησαν στο μυαλό

και τώρα, μόνος με τ’
αξεπέραστα χείλη,
η πηγή ανοίγει
για ν’ αποκαλύψει:

ότι υπάρχει γλώσσα που λέγεται
Ψυχή, μία γλώσσα που είναι
το φιλί που είναι η μεγαλύτερη
ευτυχία. Δε μεταφράζεται.

*

Η ΕΥΤΥΧΙΑ [2001]

Υπάρχει μια ευτυχία, μια χαρά
μες στην ψυχή, που θάφτηκε
ζωντανή μες στον καθένα
και ξεχάστηκε.

Δεν είναι το αστείο σου στο μπαρ
ή τρυφερό, οικείο χιούμορ
ή φιλική στοργή
ή μεγάλο, ευφυές λογοπαίγνιο.

Είναι οι ζωντανοί διασωθέντες
αυτού που συνέβη όταν η ευτυχία
θάφτηκε ζωντανή, όταν
πια δεν έπαιρνε το βλέμμα

από του σήμερα τα μάτια, και δεν
εκδηλώνεται ακόμα κι όταν κάποιος
από μας πεθαίνει, απλά απομακρυνόμαστε
απ’ οτιδήποτε, μόνοι

με ό,τι απέμεινε από μας,
συνεχίζοντας να είμαστε άνθρωποι
χωρίς να είμαστε ανθρώπινοι,
χωρίς εκείνη την ευτυχία.

(Μετάφραση: Χρίστος Αγγελακόπουλος)

Πηγή: exitirion.wordpress.com