Ο Νίκος Δόικος ήταν έλληνας αρχιτέκτονας-πολεοδόμος και συγγραφέας .
Γεννήθηκε στην Καστοριά. Ο πατέρας του, Βασίλης Ν. Δόικος, έλαβε ενεργό μέρος στην Εθνική Αντίσταση 1940-44 και είναι ο συνθέτης του Ύμνου της ΕΠΟΝ. Τελείωσε το St.Paul’s Prep-School στο Carden City του Λονγκ Αϊλαντ και σπούδασε υπότροφος τού School of Engineering στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια παρακολουθώντας παράλληλα μαθήματα Κοινωνιολογίας και Πολιτικής Οικονομίας στο School of General Studies τού ίδιου πανεπιστημίου .
Πρωτοστάτησε στην φοιτητική εξέγερση του Μάη του ΄68 στο Κολούμπια ως μέλος της φοιτητικής οργάνωσης «Students for a Democratic Society» και συνελήφθη από την αστυνομία τής Νέας Υόρκης, με αποτέλεσμα να ανακληθεί η υποτροφία του. Επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη το 1969 και αποφοίτησε από το τμήμα Αρχιτεκτονικής τής Πολυτεχνικής Σχολής τού Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Υπήρξε στέλεχος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος της Θεσσαλονίκης. Συνελήφθη, κρατήθηκε και βασανίστηκε με αφορμή την σύσταση των Τοπικών Φοιτητικών Συλλόγων, ως πρόεδρος του Συλλόγου Θρακομακεδόνων Φοιτητών και σε άλλες περιπτώσεις. Κατά την εξέγερση τού Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης το Νοέμβρη του 1973 φυλακίστηκε και βασανίστηκε. Σύμφωνα με τα πρακτικά της Δίκης των βασανιστών τού 1976, υπέστη ομαδικό ξυλοδαρμό και φάλαγγα από βασανιστές της Ασφάλειας γιατί θεωρούνταν εγκέφαλος παράνομης Ομάδας του Ρήγα Φεραίου. Όπως έγινε γνωστό μετά την πτώση της χούντας, επρόκειτο για την ομάδα «ΑΓΩΝΑΣ» του Ρήγα Φεραίου που συνεργάζονταν με την αντίστοιχη ομάδα του Παρισιού, με σύνδεσμο τον Άγγελο Ελεφάντη και σε συντονισμό με τον φίλο και σύντροφο του Δόικου Θωμά Βασιλειάδη. Η ομάδα του Δόικου έπαιξε κεντρικό ρόλο στην οργάνωση του Φοιτητικού Κινήματος της Θεσσαλονίκης, στην διακίνηση παράνομου υλικού και την οργάνωση δολιοφθορών χωρίς ποτέ να αποκαλυφθεί και να συλληφθεί ως ομάδα. Ήταν συνιδρυτής και αρχισυντάκτης της πολιτικής επιθεώρησης Αγώνας, η οποία είχε ρόλο στα πολιτικά και πολιτισμικά πράγματα τής Θεσσαλονίκης τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια.
Έκτοτε ζούσε και εργάζεται ως αρχιτέκτονας-πολεοδόμος μεταξύ Θεσσαλονίκης, Αθήνας, Καστοριάς και Νέας Υόρκης. Ασχολείται ιδιαίτερα με την ανάπλαση ιστορικών κέντρων και μνημειακών συνόλων. Για την συνεισφορά του στην διάσωση, αποκατάσταση και ανάδειξη εκκλησιαστικών και αστικών μνημείων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τού απένειμε το Οφφίκιον τού Άρχοντος Μαΐστορος το 2008.
Το 2012 τιμήθηκε με το πανελλήνιο βραβείο δοκιμίου πολιτικού και κοινωνικού στοχασμού “Παναγιώτης Φωτέας” για το βιβλίο του “Μετά τη βαρβαρότητα” των Εκδόσεων Καστανιώτη.
Συλλογές του είχαν βραβευθεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς λογοτεχνικών περιοδικών όπως το στίγμα Λόγου (Best of 2012-2014)
Το 2018 ανθολογήθηκε σε ειδική έκδοση της Federazione Unitaria Italiana Scrittori με τον τίτλο Pegaso Greco.
Το 2019 βραβεύτηκε στον Πρώτο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Διηγήματος του έγκριτου Αθηναϊκού Περιοδικού “Το Κοράλλι” και διήγημα του συμπεριλήφθηκε στην συλλεκτική έκδοση “26 Βραβευμένα Διηγήματα”, “Πρώτος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Διηγήματος”.
Μελέτες και μονογραφίες του έχουν εκδοθεί από ευρωπαϊκούς οργανισμούς και δημοσιεύθηκαν στον εβδομαδιαίο και περιοδικό Τύπο .
Εργογραφία
Μελέτες και άρθρα του, επιστημονικού ή ευρύτερου πολιτικού περιεχομένου, έχουν εκδοθεί από εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς και έχουν δημοσιευθεί στον ελληνικό και ξένο εβδομαδιαίο και περιοδικό Τύπο ή έχουν αναρτηθεί στο Διαδίκτυο.1) Lucien Goldmann, Ισχύς και Ανθρωπισμός, (Power and Humanism) Μετάφραση, Εκδ.«Δωδώνη», 1973.
2) Ανάγκη επανεξέτασης της έννοιας “Εργατική Τάξη”, Έκδοση Ρήγας Φεραίος, 1976
3) La participation populaire a la renovation des centres historiques (με τη Σοφία Μάππα), Έκδ. UNESCO, Paris, 1980.
4) Καστοριανά Μνημεία, Γενική Εποπτεία – Επιστημονική Επιμέλεια (Ιστορική τεκμηρίωση Ιω.Σίσιου ,φωτογράφιση Δημ.Τσουρτσούλα),Εκδ. Χρωμογραφή,Αθήνα,1995.
5) New left in the Market, Alumni , sp. ed. New York, 2000.
6) Ο Ανάριθμος Δρόμος , Εκδ.Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2009
7) Γενιά του Νοέμβρη – ποιήματα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2010.
8) Μετά τη βαρβαρότητα , Εκδόσεις Καστανιώτη,Αθήνα 2012 (Πανελλήνιο Βραβείο πολιτικο-κοινωνικού δοκιμίου” Παναγιώτης Φωτέας” 2012)
9) Απόδειπνο για PIGS -ποιήματα, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα, 2013.
10) Συναμφότερα και λίγα μόνα – ποιήματα , Εκδόσεις των Φίλων , Αθήνα 2015
11)Αριστερά της “Αριστεράς””, Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2016
12) Καλοκαίρι και Καστοριά. 19 συγγραφείς, Ομαδική, Έκδοση inkastoria.gr, 2016
13) Ρανίδες ύδατος κι αίματος (ασκήσεις επί χάρτου)-ποιήματα , Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2016
14) Τρίστιχα-ποιήματα, Εκδόσεις Κοράλλι, Αθήνα 2017
15) Επιστροφή στον 21ο αιώνα
16) Οι αδέσποτοι, Εκδόσεις Κοράλλι, Αθήνα
Πηγή: Βικιπαίδεια
* * *
Η τρελοηχώ
Πολλές φορές, η τρελοηχώ το παρακάνει,
βάνει στο στόμα μου κουβέντες που δεν είπα.
Φωνάζω «Άνθρωπος» και κείνη η απίθανη
πριν ανασάνω αποκρίνεται «Συνάνθρωπος».
Ξαναφωνάζω με ψυχή ευθύς «Ανάσταση»
κι ο σκύφος ο τρουλαίος αντηχεί «Επανάσταση».
Κι όταν ουρλιάζω –ψύχραιμα– «Μνημόνιο»
εκείνη αντιλαλεί με στόμφο «Ανατροπή».
Μα είναι γνωστό, η κυρα-Ηχώ διασκευάζει
μόν’ κουτσουρεύοντας τις πρώτες συλλαβές,
κι όχι προσθέτοντας εδώ και κει δικές της,
να σου αλλάζει τα νοήματα που θες.
Εκτός κι αν πάλι το πανούργο αγερικό μου,
ήρθε και κρύβεται κει πίσω απ’ το κελί,
αλλάζει τόνο, αλλάζει χρώμα στη φωνή του και
με υπαινιγμούς τις ενοχές μου προκαλεί.
Από τη συλλογή Απόδειπνο για PIGS (2013) του Νίκου Δόικου
Παρείσακτος
Η ρίζα στη γη μου την πρώτη,
κορμός τού δεσπότη αλήθειες,
κλωνάρια σαν χέρια δεσμώτη
και φύλλα οι ξένες συνήθειες.
Τι κι αν οι καρποί ΄ναι δικοί μου,
θρεμμένοι με αίμα και θειάφι,
παρ΄ότι ριζώνω στη γη μου,
καρπίζω σε ξένο χωράφι .
Ο ακροβάτης
Δεν μπορώ να γράψω . Δαιμονισμένος θόρυβος.
Τηλεοπτικοί σπασμοί , κραυγές αίματος, τηλέρεβος.
Μ΄ αποφεύγουν οι λέξεις και μόνες αναπηδούν
στην οθόνη κι αλλάζουν νοήματα, ορρωδούν
προ πάντων, εξαντλούνται, καταρρέουν στη λήθη.
Μήπως πρέπει να ξεφύγω απ΄τα δικά μου ήθη,
ν΄ασχοληθώ με τις καστράτο κραυγές τών ειδήσεων;
Ακροβατώ μεταξύ έξω εμπνεύσεων και έσω εκδύσεων.
Διστακτικός τη μια, ορμητικός την άλλη, αδυνατώ ν΄αποφασίσω
ποιές είναι πιο αληθινές, απλώς να συνηθίσω
στην ιδέα πως αρπίζονται κι οι δυό στην ίδια νότα.
Ιδέες συμπλέκονται μανιωδώς με αμίλεικτα γεγονότα.
Δοξασίες παλεύουν με την Ιστορία (ή την Ουτοπία).
Δεν έχω πολλές επιλογές σε τούτη την ισορροπία
τού μηδενός, την άχρονη, την αχωρική. Σπουδαίες
ιδέες γεννούν γεγονότα , γεγονότα εμπνέουν ιδέες.
Μπροστά μου πάντοτε αδήριτα διλήμματα, σταλάγματα
αμηχανίας, αδυνατώ να ξεχωρίσω τα προτάγματα.
Είναι καιρός, θαρρώ, να περιοριστώ στην Κίνηση,
αυτόν τον γόνιμο κυματισμό, την περιδίνηση
τής συνάφειας. Είναι ίσως μια διέξοδος λυτρωτική,
άμα την αισθανθείς ως Σχέση, ως συμπλοκή ερωτική.
Σχέση και Κίνηση αδιάκοπη, Αλληλοπεριχώρηση,
για όλους τούς επιχώριους τούς πάντα βιαστικούς
και πάντα καθυστερημένους για την αναχώρηση .