Scroll Top

Για μιαν ανάγνωση του μέλλοντος/…περί ανάγνωσης κι άλλων σκοτεινών τεχνών – Του Κωνσταντίνου Καραγιαννόπουλου

Για μιαν ανάγνωση του μέλλοντος

Η πρώτη νύξη περί παγκοσμιοποίησης έγινε με την εφεύρεση της Κόλασης.

*

Θέλοντας να κατακτήσουμε την αιωνιότητα, αρνούμαστε την ζωή. Διότι, η αιωνιότητα της τεχνο- επιστήμης κινείται εκτός του πλαισίου της ζωής. Αρνείται την ζωτική πηγή της.

*

Βελτιστοποιώντας αλγοριθμικά αποδομούμε το ελάχιστο που θα έπρεπε να μείνει ακέραιο.

*

Αγαπητέ μου Στήβενς,

Η εποχή σου έχει πεθάνει για πάντα. Ο άνθρωπος είναι η μόνη διάνοια της πραγματικότητας ή και χειρότερα: η μόνη διάνοια για την πραγματικότητα είναι ο άνθρωπος που την αποστρέφεται.

Αναπαύσου εν ειρήνη.

*

Ο πιο πάνω συλλογισμός μου είναι λανθασμένος. Η ηθική έχει αποκαθηλωθεί. Η συνείδηση δεν έχει καμία θέση στην κοινωνία του μέλλοντος.

Όλα θα ταξινομούνται και θα αναγνωρίζονται με βάση το βιολογικό τους αποτύπωμα.

*

Η πράξη χάνει τα πρωτεία της. Η μοιρολατρία επανέρχεται μεταμφιεσμένη σε αντικειμενικότητα.

*

Ενεργούμενα της μοίρας: έτσι θα μας ερμηνεύσει σε λίγο η σύγχρονη νευροεπιστήμη.

Τι άλλο είναι –άλλωστε- η γενετική προδιάθεση στην ερμηνευτική της συμπεριφοράς;

*

Ο εθισμός στην οθόνη δεν μας απομακρύνει μονάχα από το βιβλίο, αλλά και από την ίδια την διαδικασία της ανάγνωσης. Όλα μεταφέρονται στην ενεργητικότητα των δακτύλων. Έτσι, καταλήγεις εκστατικός να κωπηλατείς μέσα –ακριβώς- στην καρδιά του καταρράκτη.

*

Συνεχίζουμε να ερευνούμε τις στρατηγικές της ψηφιακής ανάγνωσης. Θα πρέπει –όμως- να παραδεχτούμε πως όλες αυτές οι μελέτες αφορούν στην διαχείριση και την επεξεργασία της πληροφορίας. Δεν έχουν να κάνουν ούτε με την εμβάθυνση στην ουσιαστική γνώση, ούτε καν με την απόλαυση και την μαγεία της ανάγνωσης ενός λογοτεχνικού κειμένου. Πολύ φοβάμαι πως θα απογοητευτούμε.

Απόδειξη: από τότε που ο ψηφιακός κόσμος έγινε κυρίαρχος, τα κείμενα όλο και συρρικνώνονται∙ όλο και χάνουν την κειμενική τους αυτονομία. Έτσι, κινούμαστε από τα short stories στα υπερκείμενα. Δηλαδή, από την απλοποίηση στην πλοκή και την επεξεργασία, καταλήγουμε στην υποβάθμιση του ίδιου του κειμένου… αφού ο ήχος και η εικόνα παγιδεύουν την προσοχή του αναγνώστη.

*

Μια πιθανή αναβάθμιση του εγκεφάλου μας, θα μπορούσε –άραγε- να αυξήσει την ένταση της αναγνωστικής απόλαυσης και τον προσληπτικό μας ορίζοντα;

*

Αναζητούμε –άραγε- μεγαλύτερη γνώση ή τρόπους για να ελαχιστοποιήσουμε την αναγκαιότητά της;

…περί ανάγνωσης κι άλλων σκοτεινών τεχνών 

Το ποινικό μητρώο των λέξεων είναι από αιώνες βεβαρυμμένο. Νεφελώματα σημασιών μπερδεμένα με τους ιστούς μιας μυθικής αράχνης. Κάνουν επική κάθε προσπάθεια της πένας για πρωτοτυπία. Όμως, ακόμη πιο δύσκολα (ή κι επικίνδυνα) είναι τα πράγματα για τον αναγνώστη. Είτε με μουσικό αυτί προικισμένος είτε ερευνητής των πολλαπλών αποχρώσεων∙ ερασιτέχνης του ανοίκειου, κολυμπά στα νερά ενός Αχέροντα απόλυτου. Το πνίξιμο βέβαιο. Όλα τα άλλα σε αναστολή…

*

Ο διεσπαρμένος Εαυτός, καταχραστικά θραυσματικός, έχει ως κέντρο του τον χρονότοπο της στιγμής. Έτσι κι αποφασίσει να εισέλθει στον λαβύρινθο μιας ασπρόμαυρης αστρολογίας, οι γνωστές γεωμετρίες καταργούνται κι εκπίπτουν σε κβαντικά ανοσιουργήματα. Ο άξονας μετατοπίζεται, ενώ λαμπιόνια αναβοσβήνουν στα υβριδικά κλαδιά του δέντρου του Yggdrasil. Τέλος, η πολλαπλότητα ιχνογραφεί επάνω σε πάλλοντα ύδατα έναν ενιαίο- κάποιον. Ας τον ονομάσουμε αναγνώστη…

Ιδανικά ετούτη η ντετερμινιστική τελεολογία απαντάται στο μυθιστόρημα.

*

Προσπαθώ να φανταστώ μια τέλεια συμφωνική αρμονία λέξεων, δίχως το προπατορικό ψεγάδι. Μια παρτιτούρα σιωπών- μυστικών μέσα στην πλημμυρίδα φωνηματικών ρευμάτων. Προσπαθώ να φανταστώ την μυθολογία των άρρητων διαθέσεων ως επιστημονική πολυφωνία διεθνούς συνεδρίου.

Προσπαθώ, δηλαδή, να ταιριάξω, στο παζλ των προθέσεων, τα αταίριαστα υλικά μιας μαγειρικής συνταγματικότητας. Στο τέλος υπάρχει ο κίνδυνος να κόψει το αυγολέμονο…

*

Θα μου πεις πως γράφω ανοησίες επάνω στο χαρτί. Τόσο λευκό σπαταλημένο για μαυριδερά ακατανόητα. Ίσως και να’ χεις δίκιο. Όμως, και πότε δεν εμπορευθήκαμε το ακοινώνητο; Πότε –αλήθεια- χαρτογραφήσαμε μια γνήσια αμοιβαιότητα;

*

Πάντοτε ναυαγισμένος σε μια πληθωρική εαυτότητα…

Τι καμώνονταν τόσα χρόνια εκείνη η φευγαλέα αντανάκλαση επάνω στο γυαλί; Ποιος κρυμμένος άλλος μου έκλεινε το μάτι συνωμοτικά;