C.L.M.
In the dark womb where I began
My mother’s life made me a man.
Through all the months of human birth
Her beauty fed my common earth.
I cannot see, nor breathe, nor stir,
But through the death of some of her.
Down in the darkness of the grave
She cannot see the life she gave.
For all her love, she cannot tell
Whether I use it ill or well,
Nor knock at dusty doors to find
Her beauty dusty in the mind.
If the grave’s gates could be undone,
She would not know her little son,
I am so grown. If we should meet,
She would pass by me in the street,
Unless my soul’s face let her see
My sense of what she did for me.
What have I done to keep in mind
My debt to her and womankind?
What woman’s happier life repays
Her for those months of wretched days?
For all my mouthless body leeched
Ere Birth’s releasing hell was reached?
What have I done, or tried, or said
In thanks to that dear woman dead?
Men triumph over women still,
Men trample women’s rights at will.
And man’s lust roves the world untamed.
O grave, keep shut lest I be shamed.
Εκεί στη σκοτεινή τη μήτρα όπου άρχισα
Της μάννας μου η ζωή άντρα μ’ έκανε
Όλους τους μήνες όπου ήμουν μέσα της
η ομορφιά της την κοινή μου γη έθρεφε.
Να δω δεν δύναμαι, ούτε να πάρω ανάσα,
ούτε να κουνηθώ,
Παρά μονάχα μέσ’ απ’ το μερικό της θάνατο.
Κάτω εις τον τάφο που’ ναι τώρα
Τη ζωή που δωσε δεν είναι μπορετό να δει
Μ’ όλη της την αγάπη αν σε καλό ή κακό την πήρα
Δεν ημπορεί να πει
Ούτε σε σκονισμένες πόρτες να κτυπήσει
Την ομορφιά της να βρει στο μυαλό γεμάτη σκόνη.
Του τάφου αν άνοιγαν οι πόρτες δε θα γνώριζε
το γιο της το μικρό, τόσο που έχω μεγαλώσει.
Στο δρόμο αν συναντιόμασταν θα προσπερνούσε
εκτός κι αν της ψυχής το πρόσωπο, της έδειχνε
το αίσθημα το τι για μένα είχε κάνει.
Τι έκανα ώστε να μη ξεχνώ το χρέος μου σ’ αυτήνε
καθώς στην οικουμένη όλη;
Σε ποια γυναίκα μια ζωή καλύτερη τις μέρες
θα ξεπλήρωνε της κακουχίας;
Του αίματος το δίχως στόμα απομύζημα
Της γέννας το λευτέρωμα στην κόλαση που φτάνει;
Τι έκανα και τι προσπάθησα και τι ‘ (εί)πα
σ’ εκείνη τη γυναίκα τη νεκρή για ευχαριστία;
Οι άνδρες πάνω στις γυναίκες θριαμβεύουνε και πάλι,
Κι όποτε κάνουν κέφι καταπατούν τα δικαιώματά τους
Γυρνά του ανδρός ανήμερη η λαγνεία μεσ’ τον κόσμο.
Της μάννας μου η ζωή άντρα μ’ έκανε
Όλους τους μήνες όπου ήμουν μέσα της
η ομορφιά της την κοινή μου γη έθρεφε.
Να δω δεν δύναμαι, ούτε να πάρω ανάσα,
ούτε να κουνηθώ,
Παρά μονάχα μέσ’ απ’ το μερικό της θάνατο.
Κάτω εις τον τάφο που’ ναι τώρα
Τη ζωή που δωσε δεν είναι μπορετό να δει
Μ’ όλη της την αγάπη αν σε καλό ή κακό την πήρα
Δεν ημπορεί να πει
Ούτε σε σκονισμένες πόρτες να κτυπήσει
Την ομορφιά της να βρει στο μυαλό γεμάτη σκόνη.
Του τάφου αν άνοιγαν οι πόρτες δε θα γνώριζε
το γιο της το μικρό, τόσο που έχω μεγαλώσει.
Στο δρόμο αν συναντιόμασταν θα προσπερνούσε
εκτός κι αν της ψυχής το πρόσωπο, της έδειχνε
το αίσθημα το τι για μένα είχε κάνει.
Τι έκανα ώστε να μη ξεχνώ το χρέος μου σ’ αυτήνε
καθώς στην οικουμένη όλη;
Σε ποια γυναίκα μια ζωή καλύτερη τις μέρες
θα ξεπλήρωνε της κακουχίας;
Του αίματος το δίχως στόμα απομύζημα
Της γέννας το λευτέρωμα στην κόλαση που φτάνει;
Τι έκανα και τι προσπάθησα και τι ‘ (εί)πα
σ’ εκείνη τη γυναίκα τη νεκρή για ευχαριστία;
Οι άνδρες πάνω στις γυναίκες θριαμβεύουνε και πάλι,
Κι όποτε κάνουν κέφι καταπατούν τα δικαιώματά τους
Γυρνά του ανδρός ανήμερη η λαγνεία μεσ’ τον κόσμο.
Ώ τάφε, κράτα το κλειστό το στόμα σου, μη ντροπιαστώ.
*
C.L.M.
In the dark womb where I began
My mother’s life made me a man.
Through all the months of human birth
Her beauty fed my common earth.
I cannot see, nor breathe, nor stir,
But through the death of some of her.
Down in the darkness of the grave
She cannot see the life she gave.
For all her love, she cannot tell
Whether I use it ill or well,
Nor knock at dusty doors to find
Her beauty dusty in the mind.
If the grave’s gates could be undone,
She would not know her little son,
I am so grown. If we should meet,
She would pass by me in the street,
Unless my soul’s face let her see
My sense of what she did for me.
What have I done to keep in mind
My debt to her and womankind?
What woman’s happier life repays
Her for those months of wretched days?
For all my mouthless body leeched
Ere Birth’s releasing hell was reached?
What have I done, or tried, or said
In thanks to that dear woman dead?
Men triumph over women still,
Men trample women’s rights at will.
And man’s lust roves the world untamed.
O grave, keep shut lest I be shamed.