Αυτή είναι
Η Κιβωτός
Της Αθωότητας
Σοφία Δευτερίγου
Βακχεία ονομάζεται η οργιαστική τελετή, το είδος της μανίας και της αφοσίωσης στο όνομα του Βάκχου που πυρπολεί τις καρδιές που πελαγοδρομούν μες στην ζωή και τις αγωνίες της. Στην χάρη το θεού Διόνυσου το πλήθος αφήνεται δυο χιλιάδες χρόνια πίσω σε ένστικτα και τάσεις ενδόμυχες που δεν ερμηνεύονται. Ένας θεός που ξυπνά κάτω από την σύμπραξη της μανίας με την πίστη στο ορατό και το αφάνταστο του κόσμου. Αποσπασματικός μες στις μικρές γιορτές και τα ανθεστήρια, ο θεός δεν πεθαίνει ποτέ.
Η φήμη του που βαδίζει μες στο σκοτάδι του πραγματικού μα και του άλλου του φανταστικού χρόνου, του απείρως εκτεινόμενου, φθάνει ως την Σοφία Δευτερίγου και την Εκ Βακχείας Μονογένεσή της, τον καινούριο τίτλο των εκδόσεων Βακχικόν. Κείμενα, ποιήματα και αφορισμοί σε ένα ύφος ιδιωτικό, σε πρόσωπο ενικό και παθητικό συνθέτουν την έκδοση της Σοφίας.
Το υλικό του βιβλίου αντλεί από τις δημοσιεύσεις της συγγραφέως που συγκεντρώνονται σε μια εκλεκτή σύνθεση. Χωρισμένο σε ποιητικά έργα, σε κείμενα με ποιητική σύνθεση και σε αφορισμούς ή αποφθεγματικές φράσεις το περιεχόμενο της καινούριας έκδοσης του Βακχικόν διατρέχει η πρόθεση της ποίησης, οι λοξοί της φωτισμοί, της στιγμής η αίσθηση. Στίχοι που αιφνιδιάζουν και συγκινούν και ευαγγελίζονται στο έπακρο την γλώσσα του καιρού τους. Κείμενα αποσκευές, με εφόδια του προσωπικού, πλασμένα με λογική και γενναιοδωρία, με το πιο γλυκό σου χαμόγελο, αφοσιωμένα στον άνθρωπο και το ανείπωτο. Η Σοφία Δευτερίγου στίχος και αφήγηση και χρονικό, διασχίζει τις σελίδες της έκδοσης, άλλοτε βυθισμένη μες στο νυχτόραμα των στίχων και άλλοτε πάλι στον ιδιοφυή αφορισμό των στοιχείων αυτού εδώ του κόσμου. Πυκνή, εξομολογητική, μια επιπλέον ζωή για τα πρόσωπα του δράματος. Στ’ ακρότατο όριο, εκεί που θεός και άνθρωπος εξισώνονται, στον τόπο που διασταυρώνονται με τα σύμβολα, στάχτες μονάχα και ένδοξο παρελθόν ενός δειλού θεού που αιφνιδιασμένος, σαν άγγελος συντρίβεται μες στον ρυθμό του κόσμου. Τον βρίσκει και τον ονειρεύεται, φτιάχνει τραγούδια στο πέρασμά του που διαρκεί μια ολόκληρη ζωή. Μες στα όρια αυτού εδώ του χρόνου η ποιήτρια κρατά το μέλλον από το χέρι , μεγαλώνει τρυφερά την μελαγχολία, την μοναξιά που γεννά το αναφιλητό και στηρίζει ολόκληρη την τέχνη του καιρού. Δεν θα΄ταν λάθος να πει κανείς πως σε αυτήν την σύνθεση σμίγουν οι θεοί και οι θρησκείες ώστε να γίνει πράξη και πάλι ο χαμένος δεσμός του ανθρώπου με την προσευχή του ακριβώς όπως θεσμοθετείται σαν πράξη ύστατη στην ποιητική σύνθεση Αγάπη να ρωτάς της ενότητας των κειμένων.
Ετούτο εδώ το σημείωμα συλλογίζεται τι θάρρος θέλει για να ξεχωρίσει κανείς τις παλιές του φωνές. Με τι σοβαρότητα και με τι σεβασμό οφείλει να σκύψει πάνω από τους καθρέφτες, γυρεύοντας από το μερικό να πλάσει το μουσικό του εαυτού του ολόκληρο. Η Σοφία Δευτερίγου σε μια πράξη ανταπόδοσης παραχωρεί εκ νέου στον λόγο το δικαίωμα της ύπαρξης. Τον αναδεικνύει σε στοιχείο κεντρικό της ευαισθησίας, τον επικαιροποιεί και πλουτίζει τα σημαινόμενα με το άθροισμα των αποστάσεων από την πρώτη, εκείνη γραφή. Μια τελετή ετούτη η εκλογή, ένα χρονικό που σκύβει πάνω από το πνεύμα, χαρίζοντάς του τις απαντήσεις, τις παραδοχές, τις αφορμές της εναντίωσης και της μνήμης. Δεν φέρουν ονόματα τα πρόσωπα της Δευτερίγου, παραμένουν κλεισμένα στο εσύ τους, δαιμόνια που αντλούν από το ανθρώπινο βίωμα, που χαράζουν μια ρωγμή στην αρματωσιά του κόσμου μονάχα για να μπει μια ιδέα από το φως και από το όνειρο το πολύχρωμο.
Αυτή η Εκ Βακχείας Μονογένεση, διά γραφίδος Σοφίας Δευτερίγου που δημοσιεύεται υπό την επιμέλεια των εκδόσεων Βακχικόν συνοψίζεται σαφέστατα σε αυτό το θεός και αγρίμι που κοσμεί το οπισθόφυλλο. Στην περίπτωση της Σοφίας Δευτερίγου που επιβάλλει με αυτήν την πρώτη της έκδοση την συνέχεια, όλα φαντάζουν ποιητικά. Ακόμη και αυτός ο δειλός, ο πλαγιαστός χαρακτήρας στην τελευταία σελίδα του βιβλίου, σημείο στίξεως για τους υπαινιγμούς που αφήνει καιρό μετά να λάμψουν, η ατόφια, η αυθεντική, ποιητική έκφραση.
* Σοφίας Δευτερίγου, «Εκ Βακχείας Μονογένεση»/ Eκδόσεις Βακχικόν