Customize Consent Preferences

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας βοηθήσουμε να πλοηγείστε αποτελεσματικά και να εκτελείτε ορισμένες λειτουργίες. Θα βρείτε λεπτομερείς πληροφορίες για όλα τα cookies σε κάθε κατηγορία συναίνεσης παρακάτω.

Τα cookies που κατηγοριοποιούνται ως "Απαραίτητα" αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας καθώς είναι απαραίτητα για την ενεργοποίηση των βασικών λειτουργιών του ιστότοπου.... 

Always Active
Απαιτούνται απαραίτητα cookies για την ενεργοποίηση των βασικών λειτουργιών αυτού του ιστότοπου, όπως η παροχή ασφαλούς σύνδεσης ή η προσαρμογή των προτιμήσεων συναίνεσης. Αυτά τα cookies δεν αποθηκεύουν προσωπικά αναγνωρίσιμα δεδομένα.

No cookies to display.

Τα λειτουργικά cookies βοηθούν στην εκτέλεση ορισμένων λειτουργιών, όπως η κοινή χρήση του περιεχομένου του ιστότοπου σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η συλλογή σχολίων και άλλες λειτουργίες τρίτων.

No cookies to display.

Τα αναλυτικά cookies χρησιμοποιούνται για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι επισκέπτες αλληλεπιδρούν με τον ιστότοπο. Αυτά τα cookie βοηθούν στην παροχή πληροφοριών σχετικά με μετρήσεις όπως ο αριθμός των επισκεπτών, το ποσοστό εγκατάλειψης, η πηγή επισκεψιμότητας κ.λπ.

No cookies to display.

Τα cookie απόδοσης χρησιμοποιούνται για την κατανόηση και την ανάλυση των βασικών δεικτών απόδοσης του ιστότοπου, γεγονός που βοηθά στην παροχή καλύτερης εμπειρίας χρήστη για τους επισκέπτες.

No cookies to display.

Τα cookie διαφήμισης χρησιμοποιούνται για την παροχή στους επισκέπτες προσαρμοσμένες διαφημίσεις με βάση τις σελίδες που επισκεφτήκατε προηγουμένως και για την ανάλυση της αποτελεσματικότητας των διαφημιστικών καμπανιών.

No cookies to display.

Scroll Top

Γιώργος Γκανέλης – Ακόμα και στα έργα των αποστασιοποιημένων κοινωνικά λογοτεχνών υπάρχει κοινωνικοπολιτική επίδραση

Οποιαδήποτε έκφανση της ανθρώπινης δραστηριότητας (άρα και η τέχνη) είναι άμεσα ή έμμεσα συνδεδεμένη με την κοινωνική πραγματικότητα, με τις αντιλήψεις και τις αξίες της εκάστοτε εποχής. Ειδικότερα ο λογοτέχνης, αναπαράγει μέσα στο έργο του, συνειδητά ή ασυνείδητα, τις ιστορικές συγκυρίες που βιώνει και τις μετασχηματίζει με τέτοιο τρόπο που να μην είναι ευθέως αναγνωρίσιμες αλλά κρυμμένες πίσω από εκφραστικά σχήματα, να χρειάζονται κάποια ερμηνευτική εμπειρία, εκ μέρους του αναγνώστη, για να αναδυθούν στην επιφάνεια. Βέβαια υπάρχει και η περίπτωση της ανεπεξέργαστης γραφής, της πηγαίας και καθημερινή έκφρασης όπου τα κοινωνικά προβλήματα καταγράφονται και παραδίδονται στον αναγνώστη ωμά και ψυχρά, χωρίς προσπάθεια ωραιοποίησης. Όποιος και να είναι ο τρόπος αποτύπωσής τους, σημασία έχει ότι ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να αποφύγει την ιδεολογική και πολιτική του ταυτότητα, το παρελθόν και το παρόν του, την επιβίωσή του με άλλα άτομα και ομάδες.Ακόμα και στα έργα των αποστασιοποιημένων κοινωνικά λογοτεχνών υπάρχει κοινωνικοπολιτική επίδραση, αφού η άρνηση συμμετοχής ή παρέμβασης στα καθημερινά γεγονότα είναι μια πολιτική πράξη, μια σιωπηλή αντίδραση απέναντι στον παραλογισμό της εξουσίας. Το έργο χωρίς κοινωνικό πρόσημο στην ουσία αντανακλά τη διαμαρτυρία του δημιουργού για όσα συμβαίνουν γύρω του. Βέβαια υπάρχει και η περίπτωση της απολιτίκ συμπεριφοράς λόγω χαρακτήρα και όχι κατόπιν επιλογής. Κι εδώ όμως μπορούν να ανιχνευθούν ψήγματα κοινωνικού προβληματισμού. Ακόμα κι η ερωτική ή θρησκευτική για παράδειγμα ποίηση, είναι εν μέρει κοινωνική. Γιατί ο έρωτας και η θρησκεία γεννιούνται μέσα στις ανθρώπινες κοινωνίες και διαμορφώνονται με βάση τις εκάστοτε ιστορικές εξελίξεις.

Επιπλέον είναι προφανές ότι ο λογοτέχνης χωρίς τα απαραίτητα προς το ζην, δεν θα μπορέσει να παραγάγει συγγραφικό έργο, δεν θα έχει τον ελεύθερο χρόνο και τη διάθεση να αφοσιωθεί σε αυτό. Όταν οι κοινωνικές συνθήκες είναι απαγορευτικές για την ελεύθερη έκφρασή του, όταν υπάρχει λογοκρισία ή οποιοσδήποτε έλεγχος, τότε αναγκαστικά θα οδηγηθεί στην αφωνία ή, αν συνεχίσει να γράφει, το παραγόμενο προϊόν θα είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού. Σε μία τέτοια περίπτωση, δεν μιλάμε για τέχνη αλλά για ένα κακέκτυπο υποκατάστατό της. Από την άλλη, η υπερβολική και χωρίς φραγμούς αποτύπωση των πολιτικών πεποιθήσεων του δημιουργού, μπορεί να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, να οδηγήσει δηλαδή στην στρατευμένη τέχνη.

Ο λογοτέχνης είναι φύσει πολιτικό ον και σε κάθε περίπτωση το περιεχόμενο και η μορφή του έργου του έχουν κοινωνικό αποτύπωμα. Ακόμα και οι γλωσσικές επιλογές που θα χρησιμοποιήσει, το ύφος και η οπτική του γωνία είναι ασυνείδητα υπαγορευμένα από το κοινωνικό γίγνεσθαι που βιώνει και που χωρίς αυτό δεν θα υπήρχε δυνατότητα έμπνευσης. Στην ουσία λοιπόν η τέχνη είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας αλλά και ο δημιουργός με το έργο του μπορεί, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό, να επηρεάσει την κοινωνία, κυρίως στον τομέα της αισθητικής.