Τον έχω συναντήσει παντού. Πάνω σε καταστρώματα πλοίου, μέσα σε σαλόνια, σε λόμπυ ξενοδοχείων, σε υπόγεια βιβλιοπωλεία, σ’ αίθουσες διαλέξεων, στο σπίτι του, σε θεατρικές αίθουσες, σε συναυλίες, στο δρόμο και μέσα σ’ αυτοκίνητο.
Τον έχω συναντήσει παντού. Μ’ αυτό το παιδικό συνεχές χαμόγελο, μ’ αυτά τα μάτια έξυπνες μπίλιες να ανιχνεύουν συνεχώς με χαρούμενη, περίεργη κι εξοντωτική διάθεση τον ορίζοντα ν’ αλλάζουν χρώμα όταν συναντούν τα πρόσωπα των παιδιών, να φωτίζονται, να εκπέμπουν κύματα αγάπης.
Έχω συναντήσει αυτό το μοναδικό μυαλό ελέφαντα που θυμάται τα πάντα. Όλα τα ονόματα των ανθρώπων που τα μάτια κατέγραψαν σ’ αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν, τα γκαρσόνια που τον σέρβιραν με τα ονόματά τους, τους μαθητές που του μίλησαν με τα ονόματά τους, τους πολιτικούς που του σφίγγουν το χέρι με τα ονόματά τους, το πλήθος που συνωστιζόταν γύρω του κι αυτό το μοναδικό μυαλό που σαν κομπιούτερ κατέγραψε τα πάντα, χρώματα φουστανιών, κοστουμιών, μάτια, μαλλιά, φράσεις, απόψεις, εικόνες από μίζερα κι εικόνες από όμορφα τοπία. Τοπία τοπίων, τοπία σελίδων, τοπία λέξεων.
Ο Αντώνης. Ο πιο πολυδιαβασμένος συγγραφέας στο εσωτερικό, ο πιο πολυδιαβασμένος Έλληνας στο εξωτερικό. Ο Αντώνης ο φίλος μου ο πρέσβης της χώρας μου, ο κλητήρας της αφύπνισης μας, ο δρομέας των ενόχων μας, ο μάρτυρας των παιδιών, το αερικό των γόνιμων χρόνων, ο στρατηγός της ελπίδας, ο πλοίαρχος των οραμάτων, ο απλός στρατιώτης της εμμονής στην ανθρωπιά.
Ο Αντώνης, ο κυρ-Αντώνης, ο μεγάλος και ο μικρός Αντώνης, αγαπημένος ιερομόναχων, στρατηγών, πολιτικών, δημάρχων αλλά κυρίως νέων παιδιών μ’ αυτά τα χέρια του τα τεράστια να χωρούν την ελπίδα του κόσμου πέρα από χρώματα, ιδεολογίες, ιδεοληψίες και …ισμούς.
Ο Αντώνης τους και ο Αντώνης μας. Ποτέ άλλος συγγραφέας δεν τιμήθηκε τόσο πολύ και από τόσους πολλούς με βάση τα κτητικά της χώρας μας. Είδα Κορεάτες να τον αγκαλιάζουν, Σέρβους να τον φιλούν, Τούρκους να υποκλίνονται, Γερμανούς σε στάση προσοχής μπροστά του, Ρώσους να τον αγγίζουν με σεβασμό και Άγγλους να δηλώνουν: ” Oh yes Samarakis the best “.
Δεν ξέρω τί άλλο μπορώ να γράψω για τον Αντώνη Σαμαράκη τον αγαπημένο μου Αντώνη. Όταν σκέφτομαι θυμάμαι συνήθως μια σκηνή. Είναι βράδυ στο χωριό Λεπτή Ορεστιάδας Έβρου. Έξω χιονίζει κι είναι αρχές της δεκαετίας του ‘ 60. Ηλεκτρικό δεν υπάρχει. Ερημιά κι ένας πιτσιρικάς κάθεται δίπλα στη σόμπα και μια λάμπα πετρελαίου ρίχνει θαμπό και λίγο φως στις σελίδες του βιβλίου Ζητείται ελπίς. Ο πιτσιρικάς διαβάζει και τα μάτια του βουρκώνουν, θέλει να τελειώσει τις σελίδες πριν έρθει στο σπίτι ο αυστηρός πατέρας και αρχίσει τις παρατηρήσεις για τους βαθμούς του ελέγχου. Κάνει πολύ κρύο έξω, εννιά δέκα κάτω από το μηδέν, κάνει κρύο μέσα, τα ξύλα δε φτάνουν να ζεστάνουν το δωμάτιο. Και το χωριό που μένει ο πιτσιρικάς είναι 850 χιλιόμετρα μακριά από εκεί που μένει ο Αντώνης Σαμαράκης. Εγώ ήμουν εκεί. Κι ο Αντώνης δίπλα μου πάντα…
Τον έχω συναντήσει παντού. Μ’ αυτό το παιδικό συνεχές χαμόγελο, μ’ αυτά τα μάτια έξυπνες μπίλιες να ανιχνεύουν συνεχώς με χαρούμενη, περίεργη κι εξοντωτική διάθεση τον ορίζοντα ν’ αλλάζουν χρώμα όταν συναντούν τα πρόσωπα των παιδιών, να φωτίζονται, να εκπέμπουν κύματα αγάπης.
Έχω συναντήσει αυτό το μοναδικό μυαλό ελέφαντα που θυμάται τα πάντα. Όλα τα ονόματα των ανθρώπων που τα μάτια κατέγραψαν σ’ αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν, τα γκαρσόνια που τον σέρβιραν με τα ονόματά τους, τους μαθητές που του μίλησαν με τα ονόματά τους, τους πολιτικούς που του σφίγγουν το χέρι με τα ονόματά τους, το πλήθος που συνωστιζόταν γύρω του κι αυτό το μοναδικό μυαλό που σαν κομπιούτερ κατέγραψε τα πάντα, χρώματα φουστανιών, κοστουμιών, μάτια, μαλλιά, φράσεις, απόψεις, εικόνες από μίζερα κι εικόνες από όμορφα τοπία. Τοπία τοπίων, τοπία σελίδων, τοπία λέξεων.
Ο Αντώνης. Ο πιο πολυδιαβασμένος συγγραφέας στο εσωτερικό, ο πιο πολυδιαβασμένος Έλληνας στο εξωτερικό. Ο Αντώνης ο φίλος μου ο πρέσβης της χώρας μου, ο κλητήρας της αφύπνισης μας, ο δρομέας των ενόχων μας, ο μάρτυρας των παιδιών, το αερικό των γόνιμων χρόνων, ο στρατηγός της ελπίδας, ο πλοίαρχος των οραμάτων, ο απλός στρατιώτης της εμμονής στην ανθρωπιά.
Ο Αντώνης, ο κυρ-Αντώνης, ο μεγάλος και ο μικρός Αντώνης, αγαπημένος ιερομόναχων, στρατηγών, πολιτικών, δημάρχων αλλά κυρίως νέων παιδιών μ’ αυτά τα χέρια του τα τεράστια να χωρούν την ελπίδα του κόσμου πέρα από χρώματα, ιδεολογίες, ιδεοληψίες και …ισμούς.
Ο Αντώνης τους και ο Αντώνης μας. Ποτέ άλλος συγγραφέας δεν τιμήθηκε τόσο πολύ και από τόσους πολλούς με βάση τα κτητικά της χώρας μας. Είδα Κορεάτες να τον αγκαλιάζουν, Σέρβους να τον φιλούν, Τούρκους να υποκλίνονται, Γερμανούς σε στάση προσοχής μπροστά του, Ρώσους να τον αγγίζουν με σεβασμό και Άγγλους να δηλώνουν: ” Oh yes Samarakis the best “.
Δεν ξέρω τί άλλο μπορώ να γράψω για τον Αντώνη Σαμαράκη τον αγαπημένο μου Αντώνη. Όταν σκέφτομαι θυμάμαι συνήθως μια σκηνή. Είναι βράδυ στο χωριό Λεπτή Ορεστιάδας Έβρου. Έξω χιονίζει κι είναι αρχές της δεκαετίας του ‘ 60. Ηλεκτρικό δεν υπάρχει. Ερημιά κι ένας πιτσιρικάς κάθεται δίπλα στη σόμπα και μια λάμπα πετρελαίου ρίχνει θαμπό και λίγο φως στις σελίδες του βιβλίου Ζητείται ελπίς. Ο πιτσιρικάς διαβάζει και τα μάτια του βουρκώνουν, θέλει να τελειώσει τις σελίδες πριν έρθει στο σπίτι ο αυστηρός πατέρας και αρχίσει τις παρατηρήσεις για τους βαθμούς του ελέγχου. Κάνει πολύ κρύο έξω, εννιά δέκα κάτω από το μηδέν, κάνει κρύο μέσα, τα ξύλα δε φτάνουν να ζεστάνουν το δωμάτιο. Και το χωριό που μένει ο πιτσιρικάς είναι 850 χιλιόμετρα μακριά από εκεί που μένει ο Αντώνης Σαμαράκης. Εγώ ήμουν εκεί. Κι ο Αντώνης δίπλα μου πάντα…
* Ο Ηλίας Κουτσούκος είναι συγγραφέας- δημοσιογράφος.
ΠΗΓΗ: Περιοδικό Ελί-τροχος/ τεύχος 17-18/1999