Scroll Top

Albert Camus – Η πτώση [I]

[…]
Έχετε παρατηρήσει πώς μόνο ο θάνατος αφυπνίζει τα αισθήματά μας. Πώς αγαπούμε τους φίλους που μόλις μας άφησαν ή όχι; Πόσο θαυμάζουμε τους κυρίους μας που πια δε μιλούν κι έχουν το στόμα γεμάτο χώμα! Ο σεβασμός τότε έρχεται εντελώς φυσικά, ο σεβασμός που μπορεί και να περίμεναν όλη τους τη ζωή από μας. Ξέρετε όμως γιατί είμαστε πάντοτε πιο δίκαιοι και πιο γενναιόδωροι με τους νεκρούς; Ο λόγος είναι απλός. Δεν υπάρχει υποχρέωση μαζί τους. Μας αφήνουν ελεύθερους, όλος ο χρόνος είναι στη διάθεση μας, να στριμώξουμε το σέβας μας ανάμεσα στο κοκτέηλ και μια ευγενική ερωμένη, με λίγα λόγια, στο νεκρό χρόνο. Αν μας δημιουργούσαν κάποια υποχρέωση, θα ΄ταν στη μνήμη, και η μνήμη μας είναι βραχεία. Όχι, τον νωπό νεκρό αγαπάμε στους φίλους μας, τον αλγεινό νεκρό, τη συγκίνησή μας, τον εαυτό μας τελικά.

[…]
Είμαστε υποχρεωμένοι να παίρνουμε τις ίδιες προφυλάξεις με το θηριοδαμαστή. Αν, για κακή του τύχη, πριν μπει στο κλουβί, κοπεί με το ξυραφάκι του, τι τσιμπούσι για τα θηρία! Αυτό το κατάλαβα διαμιάς τη μέρα που μου γεννήθηκε η υποψία πως ίσως να μην ήμουν και τόσο αξιοθαύμαστος. Από τότε έγινα δύσπιστος. Εφόσον είχα μια μικρή πληγίτσα, ήμουν ολόκληρος χαμένος: θα με καταβρόχθιζαν.

[…]
Η πλέον φυσική ιδέα στον άνθρωπο, αυτή που του έρχεται αυθόρμητα, σαν από τα βάθη της φύσης του, είναι η ιδέα της αθωότητάς του.

[…]
Όλοι μας αποτελούμε εξαίρεση. Όλοι θέλουμε να επικαλούμαστε κάτι! Ο καθένας έχει την απαίτηση να είναι αθώος, με κάθε τίμημα, έστω κι αν πρέπει γι΄αυτό να κατηγορήσει το ανθρώπινο γένος και το Θεό.

[…]
Είναι τόσο αληθινό πως εμπιστευόμαστε σπάνια όσους είναι καλύτεροί μας. Μάλλον αποφεύγουμε την συναναστροφή τους. Τις πιο πολλές φορές, αντίθετα, εξομολογούμαστε σε όσους μας μοιάζουν και συμμερίζονται τις αδυναμίες μας. Δεν επιθυμούμε, επομένως, να διορθωθούμε ούτε να βελτιωθούμε: θα ΄πρεπε πρώτα να κριθούμε ελλειπείς. Ευχόμαστε μόνο να μας λυπούνται και να μας ενθαρρύνουν στο δρόμο μας. Με δυο λόγια, θα θέλαμε να μην είμαστε άλλο ένοχοι, και ταυτοχρόνως να μην κάνουμε προσπάθεια να εξαγνιστούμε. Ούτε αρκετός κυνισμός ούτε αρκετή αρετή. Δεν έχουμε τη δύναμη ούτε για το κακό ούτε για το καλό.

Πηγή: Η πτώση/Μετάφραση: Ιωάννα Ευθυμιάδου/εκδόσεις γράμματα, 1987