Έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η θέση του ποιητή στην κοινωνία;
Αν παραλλάξουμε κάπως αυτό που πίστευε ο Φλωμπέρ, ότι το πιο κοντινό στο θρησκευτικό φαινόμενο είναι η λογοτεχνία και το όνειρο, τότε η ποίηση είναι ο πλησιέστερος χώρος στην ενόραση. Θέλω να πω ότι η ποίηση πηγάζει, κατά τη γνώμη μου, από μια σφαίρα που βρίσκεται ανάμεσα στην απτή πραγματικότητα και στο ονειρικό απείκασμα της. Σε αυτήν τη διάμεση ομιχλώδη περιοχή, όπου αναμειγνύονται σκέψεις, αισθήματα, συναισθήματα, εικόνες, ακόμη και οράματα, γεννιέται με κάποιο έναυσμα η ανάγκη για αυτο–έκφραση. Το τι συμβαίνει ακριβώς σε αυτό το πεδίο δεν το γνωρίζω. Εκκινώντας όμως από την δική μου, αυστηρά προσωπική, εμπειρία, μπορώ να ισχυριστώ ότι στο πεδίο αυτό αναπτύσσονται και εκδηλώνονται διαφορετικές δυνάμεις: μια γήινη που με κρατάει διαρκώς προσγειωμένη, και μια αντίρροπη, που με τραβάει διαρκώς προς τα πάνω. Και σαν αυτή η δεύτερη να υπακούει περισσότερο σε νόμους της κβαντικής παρά της συμβατικής φυσικής, είναι εντελώς απρόβλεπτο σε ποιο κείμενο θα προσγειωθώ. Από την μία λοιπόν υπάρχει, προφανώς, μια κοινωνική διάσταση του ποιητή, όμως εγώ αισθάνομαι να με κυβερνάει περισσότερο η ”προφητική”, η ”μεταφυσική” διάσταση.
Αυτό σημαίνει ότι, γράφοντας, ζω έναν θεμελιώδη διχασμό: τοποθετημένη και αγκυρωμένη στο τώρα, έχω πάντα στο νου μου ένα επέκεινα, που δεν ξέρω πού ακριβώς τοποθετείται. Ο διχασμός λοιπόν αυτός ανάμεσα σε ένα ποιητικό παρόν και σε ένα επέκεινα οδηγεί τον ποιητή στον διπλό του ρόλο: τρελός ή βασιλιάς. Παιδί της κοινωνίας που τον γέννησε, εκτοξεύεται, με μια κβαντική διαδικασία, στον δικό του χωροχρόνο. Και είναι στο χέρι της κοινωνίας αν θα τον χρίσει τρελό ή βασιλιά της.
Σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή του κορωνοϊού, έχει ιδιαίτερο ρόλο η ποίηση;
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η κυριότερη διάσταση της ποίησης είναι η παραμυθητική. Μάλιστα θεωρούν ότι η σχέση της με την παραμυθία είναι γενετική. Συχνά σε περιόδους μεγάλων δεινών ο άνθρωπος κατέφευγε είτε στην παρηγορία της ποίησης είτε στο σφρίγος των μεγάλων πεζογραφικών αφηγήσεων. Ήταν ο τρόπος του να ξορκίσει το κακό, συγκροτώντας με τον τρόπο της λογοτεχνίας, τη δική του φαντασιακή απάντηση στο κακό που τον έβρισκε.
Το ερώτημα αναδύεται αμείλικτο: ισχύει αυτό τώρα; Ή μήπως τον παρηγορητικό αυτόν ρόλο παίζουν πια άλλα μέσα και αφηγήσεις; Δεν έχω απάντηση. Νομίζω όμως ότι η ποίηση διατηρεί μνήμες από αυτή την αρχική λειτουργία της, έστω και με περιορισμένους αποδέκτες. Ο ποιητής θα έχει πάντα πρόσβαση σ’ έναν τόπο απαλλαγμένο από τα θνητά και φθαρτά χαρακτηριστικά του φυσικού κόσμου. Κι η αντανάκλαση του τόπου αυτού είναι και θα παραμένει αποκλειστικό προνόμιο της ποίησης.* Η Μαρία Θ. Αρχιμανδρίτη γεννήθηκε το 1981 στην Πάτρα. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ ποίησης. Το πρώτο της βιβλίο, «Η μοναξιά της καμπύλης» (Κέδρος, 2015), ήταν υποψήφιο για το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή της Εταιρείας Συγγραφέων (Βραβείο εις μνήμην Γιάννη Βαρβέρη), καθώς και για το κρατικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Το δεύτερο ποιητικό της βιβλίο ”Πουέντε” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.