7 + 1 στιχουργοί για το Culture Book. Ένας σπουδαίος συνθέτης και στιχουργός (Σταυριανός Γιώργος), ένας καταξιωμένος στιχουργός (Μπρούχος Δημήτρης), μια δημιουργός βραβευμένη με πρώτο πανελλήνιο βραβείο στιχουργικής από την Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδας (Χρυσομάλλη Μιράντα), ένας ιδιαίτερα αξιόλογος μουσικός και τραγουδοποιός (Τόλιος Δημήτρης), ένας σημαντικός συνθέτης και μουσικός της νέας γενιάς (Νάσκος Δημήτρης), δύο γυναικείες φωνές από την πολλαπλώς βραβευμένη θεατρική ομάδα «Φύρδην Μίγδην» (Καλογήρου Μαρία και Μαζίδη Χαρά) και μία πιανίστρια -απόφοιτος μεταπτυχιακού Τμήματος Δημιουργικής Γραφής (Κωνσταντίνου Αλίκη) μάς καταθέτουν στίχους που αξίζει να διαβαστούν.
Στίχοι με διαφορετική θεματολογία και ύφος, συγκλίσεις και αποκλίσεις, αλλά στίχοι καλογραμμένοι (κάποιοι στην αγγλική γλώσσα) και ορισμένοι ήδη μελοποιημένοι.
Να σημειώσουμε πως θεωρήσαμε υποχρέωσή μας (πώς αλλιώς άλλωστε όταν ομιλούμε για καλλιτεχνική δημιουργία) να αποδεχτούμε τον τρόπο χρήσης των σημείων στίξης και των γραμματικοσυντακτικών επιλογών του κάθε συγγραφέα.
Καλή ανάγνωση!
Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος
Καλογήρου Μαρία
Μοναξιά
Εσύ ζεις στην καρδιά
Στης ανείπωτης θλίψης την κόρη
Είσαι του έρωτα λαβωματιά
Κι ας μην έχεις σπαθί, ούτε δόρυ
Είσαι της φαντασίας νεράιδα ,πλανεύτρα,
Που αλλάζει τα πολύχρωμα πέπλα
Τ’ αλλάζει, τα σβήνει, τα γδύνει
Και πάλι απ την αρχή τα ξαναντύνει
Εσύ ζεις στου ονείρου τη χώρα
Στων λευκών σεντονιών τη σιωπή
Φυλαχτό των Ζουλού και απόκοσμα δώρα
Η καρδιά μου, ο νους μου, όλα εσύ
Καλογήρου Μαρία
Μαγεμένα ονειροδρόμια
Λένε πως τα όνειρα σ’ ακούν
Σε νιώθουν στης κάθε νύχτας το πέρασμα
Κάθε που απλώνεται το πέπλο της το σκοτεινό
Κι εσύ γυρεύεις άλλοθι σε άδειο μαξιλάρι
Εκεί απάνω θα σε βρουν, άλλοτε για να σε λυτρώσουν
Κι άλλοτε καμωμένα από καρφιά θαρρείς
Αδράχτια που τρύπησαν τα δάχτυλα
Κι έπηξε το αίμα στην πληγή τους
Σημάδι ανεξίτηλο.
Εφιάλτες τα λένε
Μην τα προσπεράσεις ξυστά και ξυπνήσεις στριγγλίζοντας.
Μείνε εκεί κοιμώμενος.
Κάτσε να τα παρακολουθήσεις
Έχουν πολλά κι αυτά να πουν
Και περισσότερο να αποκαλυφθούν
Όλα τα μύχια τα πρέπει, τα μη, τα δεν και τα κατά.
Ίσως η γύμνια αυτή μια αποκάλυψη να φέρει
Τη δίκαιη δίκη, τη νέμεση
Και μια κάθαρση καρδιάς.
§
Κωνσταντίνου Αλίκη
Μια τρύπα στο χώμα
Δυο λόγια στον Βαγγέλη Γιακουμάκη
Από μια τρύπα μες στο χώμα
ηχούνε τύμπανα πολέμου
τρέχεις στο δρόμο κουρασμένος
μη σταματήσεις τώρα γιε μου
μες στο σωρό από τις μάσκες
βγάλε και πέτα τη δική σου
μπορεί να είναι καθαρή
μα φυλακίζει τη φωνή σου
Από μια τρύπα μες το χώμα
βγαίνει μια ανάσα σιωπηλά
ψάχνει το θάρρος να τα βάλει
με των σκυλιών τα ουρλιαχτά
μα είναι οι λέξεις της αλήθειες
δεν τις αντέχουν οι πολλοί
και προσπαθούν να τη φιμώσουν
με τη χαριστική βολή
Από μια τρύπα μες στο χώμα
βγαίνει μια στάλα μουσική
θυμίζει λίγο μαντινάδα
μυρίζει λάσπη και ρακί
στέκει στον ήλιο να στεγνώσει
ξεχνά τα ποιος, γιατί και πώς
χαμογελά, τα μάτια κλείνει
και εξατμίζεται στο φως
Κωνσταντίνου Αλίκη
Τσάιναταουν
Ένας Κινέζος περπατά στην Τσάιναταουν
ακούει γύρω του ανάκατες φωνές
άλλοι ουρλιάζουν, άλλοι κλαίνε, άλλοι σωπαίνουν
και άλλοι κρύβονται σε βρώμικες στοές.
Λίγο πιο κάτω ένα σώμα είναι πεσμένο,
το προσπερνάει και κοιτάζει μακριά,
αναρωτιέται τι να είχε κάνει τάχα
και τώρα βρίσκεται στου δρόμου τα σκαλιά.
Είχε σκοτώσει, είχε ληστέψει, είχε βρίσει,
είχε βιάσει κάποια κόρη ή αδερφή;
Είχε πουλήσει μήπως πράγματα λαθραία
ή απλά βρέθηκε στην άτυχη στιγμή;
Τώρα όλοι ψάχνουνε μάταια ανάμεσά τους,
θες από φόβο ή αντρεία, να τον βρουν
μα ο Κινέζος έχει δει τον δολοφόνο
που έχει φύγει πριν προλάβουν να τον δουν.
Κι έτσι απλά τα βήματά του συνεχίζει,
σκουπίζει γρήγορα δυο δάκρυα που κυλούν,
ξέρει καλά πως επιζούν στην Τσάιναταουν
όσοι δε βλέπουν, δεν ακούνε, δε μιλούν.
I remember a season
with blossoms and dawns
a glimpse in our eyes
a hug for your thornsI remember the rain
crossing souls
as it came
I remember a smile
no kid had the same
Little black birds
sting me while they fly
filling with blood spots
my now fearful mind
Never the sun shines
Never the sun sets
I know somewhere is hiding
but I surely, don` t know why yet.
I remember a scene
but the fog makes me blind
Still hoping amnesia hides details inside.
Success…and blank, blank, blank
fills my memory paths
I should feel lucky, although
my heart is now locked up
Nothing, nowhere, no more
and life`s just keeping on.
Μαζίδη Χαρά
Μικρά ταξίδια της ψυχής ν’ αρχίσεις
Ραβδί, πυξίδα, θέληση γεμάτος
σαν τα πουλιά ελεύθερος να ζήσεις
και μην ξεχνάς, πως πάντα είσαι μονάχος.Ελπίδα, θάρρος, έμπνευση στο χέρι,
αγάπη, φαντασία στην καρδιά σου
Και αν σε λυγίσει ξάφνου κάποιο αγέρι
όνειρα μπλε, ρίξε στο βάδισμά σου.
Χωρίς ταξίδια μάταιος ο δρόμος
-ανάσες της στιγμής χωρίς αξία-
φως δίχως το σκοτάδι θά ναι η ζήση
Την δύναμή σου να θεριεύει ο πόνος
Οι δυσκολίες, φέρνουν την μαγεία…
καρτερικά η ψυχή σου, θα ανθίσει!
Μουσική: Μίμης Πλέσσας Στίχοι: Δημήτρης Ι. Μπρούχος
Ερμηνεία – α΄ εκτέλεση: Αδελφοί Κωνσταντίνος & Ματθαίος Τσαχουρίδης
Πέρασαν τα χρόνια, οι παλιοί έχουνε φύγει
Θάμπωσαν οι μνήμες, μεγαλώσαν τα παιδιά
Ίδιο όμως τα βράδια το παράπονο με πνίγει
Και στον ίδιο χάρτη καρφωμένη η καρδιά…
Μάννα μου Ελλάδα, μεσ’στα δυο μικρά μου μάτια
Πώς να σε χωρέσω που σε χώρισε η μανία
Μάννα μου Ελλάδα, που σε κάνανε κομμάτια
Μια ευχή σου δίνω, μια μονάχα ευχή
Ποτέ πια Γενοκτονία
Ποτέ ξανά άλλη καμιά Γενοκτονία.
Άμοιρες Πατρίδες και Αλύτρωτος Αγώνας
Πόντος, Μικρασία και ζωή σε μια κλωστή
Πέρασε με ψέματα σχεδόν ένας αιώνας
Μείναν αναπάντητα αμέτρητα γιατί…
Μάννα μου Ελλάδα, μεσ’ στα δυο μικρά μου μάτια
Πώς να σε χωρέσω που σε χώρισε η μανία
Μάννα μου Ελλάδα, που σε κάνανε κομμάτια
Μια ευχή σου δίνω, μια μονάχα ευχή
Ποτέ πια Γενοκτονία
Ποτέ ξανά άλλη καμιά Γενοκτονία
ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΑΛΛΗ ΚΑΜΙΑ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ!…
Περιλαμβάνεται στο cd: «ΑΓΙΕΣ ΜΝΗΜΕΣ» και στην ομώνυμη έκδοση συλλογής τραγουδιών μου με ISBN 978-618-80459-0-3
you tube: https://www.youtube.com/watch?v=WOnlQ226wZ4&t=12s
Μπρούχος Δημήτρης
«ΤΟ ΤΑΣΑΚΙ»
(ΣΕ ΠΟΙΑ ΝΑ ΔΩΣΩ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ)Μουσική: Λίνος Κόκοτος Στίχοι: Δημήτρης Ι. Μπρούχος
Ερμηνεία – α΄ εκτέλεση: Μανώλης Μητσιάς
Μέσ’ στης ζωής μου το τασάκι
Τσιγάρα, μάγισσες και δράκοι
Σαν μετανάστευσης βαγόνι
Που χρόνια φεύγει και πληγώνει
Σαν πρώτη μέρα στο σχολείο
Σαν αραγμένο, σάπιο πλοίο
Γράμμα ανεπίδοτο, κρυμμένο
Γέλιο στον τοίχο κρεμασμένο
Ρ.
Σε ποια να δώσω τη ζωή μου
Πόσο να πιάνει η ψυχή μου
Χριστέ πώς μοιάζουμε οι δυό μας
Καθώς κρατάμε το σταυρό μας
——-
Κράτα γερά κι άσε το κύμα
Να κάνει αυτό, το πρώτο βήμα
Κι αν σπάσει κάθε σου κατάρτι
Πολέμα εσύ σαν τον αντάρτη
Ρ.
Σε ποια να δώσω τη ζωή μου
Πόσο να πιάνει η ψυχή μου
Χριστέ πώς μοιάζουμε οι δυό μας
Καθώς κρατάμε το σταυρό μας
Περιλαμβάνεται στο cd: ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ-Ένα τσιγάρο κι ένας ψεύτης
you tube:https://www.youtube.com/watch?v=b6EKfvv0XbA
§
Νάσκος Π. Δημήτρης
Ανδρομάχη
Τι γυρεύεις μες τον βάλτο Ανδρομάχη
Δεν σου άρεσε ο ήλιος τ’ αεράκι
Δεν σου άρεσαν τα παραμύθια πες μου
Το μικρό της γειτονιάς σου το παρκάκι
Τι γυρεύεις μες τον βάλτο Ανδρομάχη
Τι δεν θέλεις να θυμάσαι από παιδάκι
Με τι λόγια σ’ αποπλάνησε για πες μου
Ένας δράκος στο κακόφημο σοκάκι
Τώρα κάπου στο υπόγειο πλανιέσαι
Κόκκινος φανός τη νύχτα σου ορίζει
Άλλο ένα τίποτα μα δεν βαριέσαι
Ποιος κοιτάζει μια ζωή που δεν γυαλίζει
Τώρα κάπου στο υπόγειο πλανιέσαι
Το κορμί σου το πουλάς εκεί στη λάσπη
Μα ποιος νοιάζεται αν ζεις μέσα στον βάλτο
Αν κανείς ποτέ δεν σου έδειξε αγάπη
Τι γυρεύεις μες τον βάλτο Ανδρομάχη
Δεν σου άρεσε ο ήλιος τ’ αεράκι
Νάσκος Π. Δημήτρης
Σκυλιά της βροχής
Το ήξερες πως τα σκυλιά γυρίζουν σαν χαμένα
Κάθε που πέφτει η βροχή μέσα στις πολιτείες
Κι αυτό γιατί η μυρωδιά που βάζουνε σημάδι
Από το κάτουρο τους ξεθυμαίνει στις γωνίες
Βλέπεις η μάγισσα η βροχή τα ίχνη τους ξεπλένει
Και τα φτωχά μπερδεύονται στο δρόμο για το σπίτι
Έτσι κι εμείς την πάθαμε απ’ το νερό που καίει
Και πίσω όπως τα σκυλιά δεν μας πηγαίνει η μύτη
Μήπως τι έχουν τα σκυλιά
Κι οι μέθυσοι για σπίτι
§
Σταυριανός Γιώργος
Νύχτες που φύγανε
Με μια ματιά σου σβήνει ο πόνος
Το θαύμα γίνεται δεν είμαι μόνος
Και σε μια θάλασσα αγάπης
Νιώθω πως κολυμπώ
Το χάραμα αργεί να φτάσει
Και εγώ προσεύχομαι να μη χαράξει
Μα θα ‘ρθει ο χρόνος ο σατράπης
Να σ’ αποχωριστώ.
Νύχτες που φύγανε,
και πού να πήγανε
Σαν το νερό γλιστρήσαν
περίμενα καιρό,
τον άγγελο να βρω
Μαζί του να ενωθώ.
Πίστευα τότε πως οι αγγέλοι
Στον ύπνο μου έφερναν
Μύρα και μέλι
Και περιμέναν να ξυπνήσω
Σε μια αγκαλιά να μπω.
Τώρα το ξέρω πως ο χρόνος
Δεν έχει έλεος
σαν τρέχεις μόνος
Κι ο άγγελος που ονειρευόμουν
Βρισκόταν κάπου εδώ.
Σταυριανός Γιώργος
Μάταιο πλήθος
Μάταιο πλήθος τον ουρανό γυρεύει που συνετρίβη
ο ερχομός σου της άνοιξης κλωνάρι αλαφιασμένο,
σ’ ένα λιοπύρι γυρεύω τη σκιά σου και δεν τη βρίσκω
δυο τρεις αγάπες πλανήθηκαν και πάλι σ’ άγνωστα βάθη.
Τ’ άνθη μαράθηκαν στο λίγωμα της μέρας και της αγάπης
στα φλογισμένα τα δάση οι επιθυμιές μου κι η μοναξιά σου,
χρυσά τα στάχυα στο λιόγερμα σαλεύουν προς τη φωνή σου
ξανθές εικόνες κι άνεμοι ασπρομάλληδες πλέκουν τραγούδι.
Ο ερχομός σου φλογέρα ασυγκράτητη σε μάγου στόμα
πέρα απ’ τα στάχυα χάνεσαι καλοκαίρι και δε γυρίζεις,
τι χρώμα να `χουν τα ανέκφραστα τα μάτια της απουσίας;
Στα δειλινά μας χάνεται η ζωή μου και η ζωή σου.
§
Τόλιος Δημήτρης
Δύσκολα ξεμπερδεύω με ό,τι τραγουδώ
Με όποιο όνειρο κι αν ξυπνάω,
Στο ίδιο πάντα σκηνικό.
Σ’ άλλα λιμάνια, σ’ άλλους τόπους,
Μα πάντα με αυτούς που αγαπώ.
Έτσι και με σένα μάτια μου,
Νύχτες ατέλειωτες περνώ,
Στα βραδινά τα σκαλοπάτια μου,
Πίσω απ’ αυτά που καρτερώ.
Δύσκολα ξεμπερδεύω με ό,τι τραγουδώ,
Δύσκολο πάλι θα ‘ναι πάλι και το βράδυ αυτό.
Εύκολα αναμοχλεύω καπνούς από στιγμές,
Εύκολα μας πιστεύω σαν δυο ζευγάρια αναπνοές.
Ποτέ σου μην αφήσεις κάτι που σε λυτρώνει,
Τ’ ασπρόρουχα του έρωτα ο ήλιος τα στεγνώνει.
Κι αν το βήμα κάνεις τώρα, στην κρίσιμη στιγμή,
Θα περάσει αυτή μπόρα και θα ‘ ρθεί η ανατολή.
Τόλιος Δημήτρης
Και τι μ’ αυτό
Περπάτησα μέσα στο νερό,
Κι είχα για πόδια μου τα φύκια.
Κι οι γλάροι που κατέβαιναν,
Εψάχναν για τροφή πετώντας δίχτυα.
Άγρια θάλασσα εκείνη η εποχή,
Περνούσε πάντα μόνο το δικό της.
Μυρίζε αλμύρα η κάθε μου στιγμή,
Κι ας έλειπε το αλάτι απ’ το νερό της.
Και τι μ’ αυτό, και τι μ’ αυτό,
Μ’ ένα κοτσάνι από τριαντάφυλλο σου γράφω.
Και να μπορέσω προσπαθώ,
Όσα το άρωμα του ντύνει να στα μάθω.
Ποτέ δεν έκανα λίγα τα πολλά,
Κι απ’ το κατάρτι πάντα μακριά κοιτούσα.
Το βράδυ άπλωνα τα μαύρα μου πανιά,
Και το πρωί απ’ την αρχή μου τραγουδούσα.
Είχα μαζί μου ψωμί μα και κρασί,
Πετούσα άγκυρα να πιάσω ένα λιμάνι.
Μα μέχρι που εφάνηκες εσύ,
Άλλαξα ρότα, φύγαμε μαζί σεργιάνι.
(Όποιος επιθυμεί ν’ ακούσει μελοποιημένους τους στίχους μπορεί να ανατρέξει στον παρακάτω σύνδεσμο)
https://www.youtube.com/watch?v=0LVAp3Nla8k
§
Χρυσομάλλη Μιράντα
Ναυάγιο
Μοιάζω με το καΐκι στο μουράγιο
Την ώρα που ο άνεμος ξυπνάει
Απ’ το όνειρο με κλέβει και με πάει
Του έρωτα να ζήσω το ναυάγιο
Ξημέρωνα στις θάλασσες του Μάρτη
Τα ύψη και τα βάθη τους μαχαίρι
Κρατώντας το τιμόνι στο ένα χέρι
Αρπάχτηκα απ’ το πιο γερό κατάρτι
Τα κύματα σα θάνατοι φιλούσαν
Στα όρια της τρέλας η αντοχή μου
Τα χρόνια που δε θα’ρχονταν γελούσαν
Κι όσο φοβόμουν θύμωναν εκείνα
Ανάσα δεν μπορούσα πια να πάρω
Όσο πνιγόμουν άφριζαν εκείνα
Τότε θυμήθηκα τους κύκλους του αχάτη
Που πέρασες εσύ στο δάχτυλό μου
Τους άγγιξα και ήρθαν στο μυαλό μου
Τα θαύματα που κάνει η αγάπη
Φύσηξα με όσο μου έμεινε κουράγιο
Οι άνεμοι κι οι θάλασσες μικρύναν
Τα χρόνια που μας ένωσαν τους κρίναν
Και σβήστηκε απ’ το χάρτη το ναυάγιο
Χρυσομάλλη Μιράντα
Απάντηση
Λίγο ουίσκι με πάγο κι η παράσταση αρχίζει
Στη Δανία οι πρίγκιπες στέμμα ζητάν
Με σπαθί η Αναγέννηση θρόνους γκρεμίζει
Τα φαντάσματα θάνατο γύρω σκορπάν
Τότε ο Κλαύδιος παίρνει τα ηνία της μοίρας
«Αδερφέ μου τα ρούχα σου δώσ’μου να μπω
Τι κι αν μείνεις γυμνός, σου μιλάω εκ πείρας,
μόνο ο άνθρωπος κάνει το αίμα νερό»
Μια φορά κι έναν καιρό
Σε μια χώρα μακρινή ζούσαν..
Ζούσαν άνθρωποι σκληροί
Που τη δόξα μόνο αγαπούσαν
Ιδρωμένο σανίδι στα μισά είμαι ακόμα
Προδοσίες, αγάπες και λάθη κοιτώ
Της εκδίκησης ποιος θα ηρεμήσει το σώμα
Που γυρνάει χρόνια τώρα με βλέμμα θολό
Και το χέρι σηκώνεις χωρίς λίγο οίκτο
Μα στην τρέλα σου επάνω κεφάλι αλλουνού
παίρνεις με το σπαθί σου.. στην κόλαση ρίχ’το
Όλοι, ένοχοι-αθώοι.. εκεί θα βρεθούν
Μια φορά κι έναν καιρό
Σε μια χώρα μακρινή ζούσαν..
Ζούσαν άνθρωποι σκληροί
Που τη νύχτα σα σκιές γυρνούσαν
Τελευταία σκηνή ματωμένο σανίδι
Τις εξόδους κοιτάω μη φύγει κανείς
Σε έχει βάλει στο μάτι ο θάνατος ήδη
Αποφάσισε ‘Αμλετ τι θέλεις να πεις
Δε χρειάζεται ένα απ’τα δυο να διαλέξεις
Την απάντηση ξέρεις εδώ και καιρό
Η ζωή είναι ρόλος καλά να τον παίξεις
Χίλιους θάνατους βρήκες κι ακόμα είσαι εδώ
Μια φορά κι έναν καιρό
Σε ένα θέατρο μικρό μπήκα
Να ανταμώσω έναν τρελό
Κι όταν είδα ότι είμαι εγώ, βγήκα
Πίνακας: Pablo Picasso – Nature morte a la guitare, 1942