Scroll Top

Γεωργία Πολυκανδριώτη, Το μανταρίνι – Παρουσίαση από την Ασημίνα Ξηρογιάννη

   Είναι παρήγορο σε πρωτοεμφανιζόμενους ποιητές να αισθάνεσαι πως τελικά πάντα υπάρχει η ελπίδα να ειπωθεί κάτι νέο. Πως είναι στο χέρι αυτού που γράφει να δημιουργεί φαντασιακές εμπειρίες ή διανοητικές καταστάσεις τέτοιες που να αγγίζουν τον αναγνώστη. Θα σας μιλήσω σήμερα για την πρώτη ποιητική συλλογή της Γεωργίας Πολυκανδριώτη που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις καλαίσθητες και πολύ ιδιαίτερες ως προς τη φιλοσοφία τους ΑΩ εκδόσεις. Και όντως, από έξω προς τα μέσα, το χαρτί και το σχήμα του βιβλίου, σε συνδυασμό με το καλοσχεδιασμένο εξώφυλλο, το γεμάτο θερμά χρώματα, δημιουργούν αισθητικές εντυπώσεις και σε βάζουν σε μια διάθεση γι΄αυτό που θα ακολουθήσει με την ανάγνωση.

Πρώτη ενότητα. Φέρει τον τίτλο «Τα λυθρίνια του έρωτα». Μικρά ποιήματα-στολίδια που μέσα σε σωστή οικονομία προκαλούν αίσθηση στον απαιτητικό αναγνώστη. Ο έρωτας ξεπροβάλλει ως έννοια, αλλά και ως οντότητα, «μέσα από τον καπνό του φουγάρου ξεπροβάλλει ένα κόκκινο χάδι» (Γλαδιόλα, σ.15) και είναι εύγλωττος και δραστικός. Η ποιήτρια κρατάει στα χέρια της όπλα που μας αφοπλίζουν. Εικόνες με σωστή δόση σουρεαλισμού, μεταφορές ισχυρές που αναδεικνύουν το μικρό σε έκταση ποίημα.

[…] «σε ερωτεύθηκα σαν κλειδαρότρυπα στο χάος.» (Χειμωνανθοί, σ. 11)
[…]«τα πέταλα έπεσαν στην θάλασσα / γίναν λυθρίνια»(Τα λυθρίνια, σ.13)
[…]«όλο το διάστημα παραληρούσαν περιστέρια / πευκοβελόνες μύριζαν γκρεμό, / έκοψα τον μίτο/σε ακούμπησα νεκρό / στο όστρακο της μνήμης»( Αριάδνη, σ.17)

Ελευθερία χωρίς τη δέσμευση ενός μοντέλου ή το βάρος μιας μίμησης. Το ποίημα εκεί μπροστά σου δίνεται να το απολαύσεις, να το γευτείς. Διαβάζω λοιπόν: «Λείπεις / κολυμπάω σα χρυσόψαρο στην πόλη / η γυάλα μου γεμίζει με βροχή / βραδιάζει, / όταν ανάβει το σκοτάδι / συμβαίνω πάντα μόνη.» (Το χρυσόψαρο, σ. 14)

Δεύτερη ενότητα. «Για τη φλούδα των λέξεων» Αισθάνομαι πως εδώ περισσότερο υπερισχύει η πρόθεση της ποιήτριας να ανιχνεύσει τη δημιουργία του έργου της. Οπότε συναντάμε κάποια αυτοαναφορικά ποιήματα που παραπέμπουν στη διαδικασία εκείνη που γεννά την ποίηση.
Πότε γράφουμε, πώς ξεκινάμε και πώς πορευόμαστε. Τα ερεθίσματα υπάρχουν παντού γύρω μας και μέσα μας, υπάρχουν για να διεγείρουν τη φαντασία μας, αλλά και τη σκέψη μας. Το θέμα είναι κάθε φορά πώς επεξεργαζόμαστε και αξιοποιούμε ό,τι μας προσφέρεται. Μέσα στην ησυχία της νύχτας γεννιούνται οι στίχοι; (H φάλαγγα, σ.27) Ποιο το προφίλ του ποιητή; (Ο ποιητής, σ.26) Είναι άλλωστε σκανδαλώδες να αναλογιστεί κανείς πόσοι ορισμοί υπάρχουν για την ποίηση και τους ποιητές. Ένα πολύ ιδιαίτερο και εύστοχο ποίημα είναι H απόσταξη (σ.25)
«Βράζω στο μελανοδοχείο τις κραυγές / σε θερμοκρασία λέξης, / γίνονται ψίθυροι / σκορπίζουν σαν τους κλέφτες στον αέρα / κυλάει μετά μία σιγή / γλυκιά σαν αλκοόλ, γεννιέται ένα ποίημα.»

Τρίτη ενότητα. «Η τελευταία υπόκλιση για μια άδεια σκηνή». Ο στίχος που δίνει το όνομα στην ενότητα είναι παρμένος από το ποίημα με τίτλο Κάποιοι τρόποι για να πεθάνεις. Επιμέρους τίτλος με θεατρική χροιά, που δημιουργεί και ένα ανάλογο κλίμα. Σε αυτήν την ενότητα λίγα πάλι ποιήματα ιδιαίτερης οικονομίας, ξεχωρίζουμε την Απώλεια(σελ.34)

Βελούδινη νύχτα στη σάρκα μου ράβεται
κάποτε ψιχαλίζει η χαμένη φωνή σου
γλυκομιλάω τότε σε τοίχους βουβούς
περισυλλέγω στο βάθος τους πήλινα τραύματα,
συνεχίζω να ζω
μαζί με τα πράγματα που συμβαίνουν απλά,
όπως ένα ποτήρι νερό
ή εκείνο το χαμομήλι στο χώμα
που το είπαμε αγάπη.

Τέταρτη ενότητα. «Δίχτυα»
Πεζά κείμενα μικρή έκτασης συναντά κανείς εδώ. Τριτοπρόσωπη ή πρωτοπρόσωπη αφήγηση και αλλού διάλογος. Είναι έντονο το στοιχείο της έκπληξης και της ανατροπής.

Κλείνοντας, η Γεωργία Πολυκανδριώτη παίζει πολύ με την συνδυαστικότητα των στοιχείων και η γραφή της έχει μια ιδιαίτερη δυναμική. Δε είναι φλύαρη, δεν είναι άστοχη, δεν είναι κοινότοπη. Υπάρχει σφριγηλότητα στα κείμενά της και ταλέντο αναφορικά με τη διαχείριση του υλικού της, κάτι που εκτιμάται ιδιαίτερα σε πρωτοεμφανιζόμενο ποιητή. Το πρόσημο είναι θετικό. Οι προοπτικές δυνατές. Αναμένουμε την συνέχεια.