Scroll Top

Γιώργος Βέης, Για την ποιητική γραφή: δοκιμίων σύνοψις – Κριτική από τον Κοσμά Κοψάρη

   Το συγκεκριμένο βιβλίο θεωρητικοποίησης της ποιητικής γραφής, αποτελεί έναν πολύτιμο ερμηνευτικό οδηγό εμβάθυνσης στα πρωτογενή συστατικά που συνέχουν τον ποιητικό μηχανισμό ως δημιουργική διαδικασία αλλά και ως υπαρξιακή αυτοπραγμάτωση. Ανάμεσα στο πλήθος των διακειμενικών αναφορών που παρεμβάλλονται μεταξύ του συγγραφέα και του αναγνώστη, μεσολαβεί μια γόνιμη απόσταση αλληλεπίδρασης πομπού και δέκτη. Ο Βέης με την διεισδυτική κριτική ματιά του, με απαράμιλλη δεξιοτεχνία, αναλύει τις βαθύτερες εννοιολογικές αποχρώσεις της ποίησης με σημείο αναφοράς την εξελισσόμενη πορεία της.

Με βάση την συγκεκριμένη θεώρηση, αυτή αποκτά μια αρχετυπική λειτουργία που μπορεί να εναρμονίζει την εκάστοτε συγχρονία με την διαχρονία, τον συνταγματικό με τον παραδειγματικό άξονα, τις συγκεκριμένες χωροχρονικές συντεταγμένες με την διασταλτική λειτουργία της ποιητικής μυθολογίας. Πολύ εύστοχα διαπλέκονται το υποκειμενικό με το δι-υποκειμενικό στοιχείο, τα πολλαπλά επίπεδα ερμηνευτικής ανάγνωσης των ποιημάτων με τις συνάλληλες λογοτεχνικές θεωρίες. Περιγράφονται οι υπαρκτοί κίνδυνοι που ενεδρεύουν καταβαράθρωσης της ποίησης ως είδους που εφάπτεται στην μαζικότητα και στις υπαγορευμένες νόρμες, απόρροια των ιδιαιτεροτήτων του παρόντος, ενώ παράλληλα αναλύονται τα διαχρονικά της στοιχεία που την μεταρσιώνουν σε ευοίωνο αρμό μεταξύ γράφοντος υποκειμένου και κοινωνικό-πολιτικής πραγματικότητας.

Σε αυτό το ιδιάζον μάγμα, εισχωρεί η ίδια η ύπαρξη του καθενός μας, συγκροτώντας μια ιδιοσύστατη επιτελεστική ταυτότητα, για να καταδείξει την ανθεκτικότητα της ποίησης ως αιώνιας-συμπαντικής δύναμης που διαπερνά την όποια ρευστότητα χρόνου και κοινωνικών συνθηκών, επιστεγάζοντας, ως ασφαλές κριτήριο αυθεντικότητάς της, την διατράνωση της ποθούμενης-ελλείπουσας ηθικοπνευματικής ανάτασης. Ο Βέης, με την διττότητα της περιοδολογημένης και ταυτόχρονα ολιστικής αφήγησής του, ελέγχει πλήρως την ποιητικότητα του κριτικού του λόγου, οπλίζοντας τον αναγνώστη με την δυνατότητα της προσωπικής του οπτικής για το τι συνιστά τελικά ποίηση. Δεν επιβάλλει θέσεις, απλά ανοίγει την τράπουλα, ώστε να αναβλύσει μέσα από αυτή την ανοιχτή διαδικασία ανόθευτη η απόπειρα μιας βαθιάς ποιητικής χαρτογράφησης μέσω της προσωπικής ενδοσκόπησης και του κριτικού αναστοχασμού.

Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, καθώς επιτυγχάνεται η συναρμογή της ιδιάζουσας κριτικής οπτικής του αφηγητή με όλη την πολύτιμη δεξαμενή θεωρητικού και εμπεριστατωμένα πρακτικού πλαισίου, με αντιπροσωπευτικά παραδείγματα ποιητών παρατιθέμενων κατά περίπτωση. Αν η ποίηση ανακλά την ιστορία του κόσμου στην διαυγασμένη και ιδεατή της έκφανση, ο Βέης εδώ ανακαλεί την αλληγορική ικμάδα της ποιητικής λειτουργίας, συσπειρωμένης στον κατάστικτο από εμπειρίες και ονειρικές αναπαραστάσεις χρόνο ως οδοδείκτη αυτής καθαυτής της ποίησης στην ξέφρενη διαδρομή της προς το επέκεινα, καθηλωμένης, ωστόσο, μόνιμα στο μεταίχμιο πραγματικού και μεταφυσικού. Εξαιρετικό βιβλίο περί των μυστικών που συνέχουν την ποιητική γραφή, που αξίζει να μελετηθεί επισταμένως ως θεμελιώδες απόσταγμα εκείνου του υπέροχου ζώντος οργανισμού στο διηνεκές της ανθρωπότητας που λέγεται ποιητική δημιουργία.

Δρ. Κοσμάς Κοψάρης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής, κριτικός. 

Γιώργος Βέης, Για την ποιητική γραφή: δοκιμίων σύνοψις, εκδ. ύψιλον/βιβλία